Zniesienie współwłasności i podział działki rolnej

Zniesienie współwłasności nieruchomości rolnej gdy żaden ze współwłaścicieli nie jest rolnikiem

Jeżeli opisany przez Panią grunt stanowi nieruchomość rolną, to możliwość zniesienia współwłasności jest obecnie mocno ograniczona na mocy znowelizowanej w poprzednim roku ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Ustawa to wprowadza liczne ograniczenia co do zbywania oraz dzielenia nieruchomości rolnych.

Zobacz również: Czy można sprzedać współwłasność bez zgody współwłaściciela?

Pojęcie nieruchomości rolnej

Przepisy wspomnianej ustawy stosuje się do nieruchomości rolnych o powierzchni większej niż 0,3 ha. Przez nieruchomość rolną należy rozumieć nieruchomość rolną w rozumieniu Kodeksu cywilnego, z wyłączeniem nieruchomości położonych na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne.

Zgodnie z treścią art. 461 Kodeksu cywilnego nieruchomościami rolnymi (gruntami rolnymi) są nieruchomości, które są lub mogą być wykorzystywane do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.

Czy każdy może być nabywcą nieruchomości rolnej?

Następnie zgodnie z treścią art. 2a ust. 1 ustawy nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy rolnikiem indywidualnym jest jeden z małżonków.

Zobacz również: Współwłasność działki a sprzedaż

Definicja rolnika indywidualnego

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha, posiadającą kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo

Nabycie nieruchomości rolnej przez osobę nie będącą rolnikiem

Jeżeli żadna osoba nie jest rolnikiem zastosowanie mają przepisy art. 2a ust. 4 ustawy. W myśl tego przepisu „nabycie nieruchomości rolnej przez inne podmioty oraz w innych przypadkach, może nastąpić za zgodą Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej, wydanej na wniosek:

1) zbywcy, jeżeli:

a) wykaże on, że nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej przez podmioty,

b) nabywca daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,

c) w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych;

2) osoby fizycznej zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne, która:

a) posiada kwalifikacje rolnicze albo której, pod warunkiem uzupełnienia kwalifikacji zawodowych, przyznano pomoc w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. z 2017 r. poz. 1856) albo w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz. U. z 2017 r. poz. 562, 624, 892, 935 i 1475), a termin na uzupełnienie tych kwalifikacji jeszcze nie upłynął,

b) daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,

c) zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego”.

Wszelkie przytoczone przepisy dotyczą wprawdzie zbywania nieruchomości, lecz jak stanowi art. 2c ustawy, „przepisy ustawy dotyczące nabycia nieruchomości rolnej stosuje się odpowiednio do nabycia:

1) użytkowania wieczystego nieruchomości rolnej albo udziału lub części udziału w użytkowaniu wieczystym nieruchomości rolnej;

2) udziału lub części udziału we współwłasności nieruchomości rolnej”.

W rezultacie zniesienie współwłasności nieruchomości rolnej, gdy żaden ze współwłaścicieli nie jest rolnikiem, wymaga zgody Krajowego Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Wyrażenie zgody nie jest obligatoryjne, jest to wyłącznie kwestia uznania. Rozwiązaniem powyższej kwestii i wyjściem z tej sytuacji jest zmiana przeznaczenia nieruchomości na cele nierolnicze. Jeżeli grunt przestanie stanowić nieruchomość rolną, nie będą obowiązywać ograniczenia w jego zbywaniu i dzieleniu.

Zobacz również: Wydzielenie działki budowlanej z rolnej

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.