Zakup kilku przylegających do siebie działek rolnych

Kto według ustawy może być nabywcą nieruchomości rolnej

Poniższa odpowiedź została oparta na przedstawionym przez Pana stanie faktycznym i zawiera ocenę sytuacji prawnej. Podstawę prawną stanowi ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego.

W przedstawionym stanie faktycznym mamy do czynienia z nabyciem nieruchomości rolnych. Obrót nieruchomościami rolnymi co do zasady podlega ograniczeniom. Ograniczenia te mają zastosowanie do nieruchomości rolnych o powierzchni nie większej niż 0,3 ha. Osoba fizyczna nieposiadająca statusu rolnika indywidualnego może posiadać dowolną ilość działek o powierzchni nie większej niż 0,3 ha. Działka nieposiadająca określonej ustawą wielkości podlega obrotowi na zasadach ogólnych.

Jeśli jedna działka posiada powierzchnię większą niż 0,3 ha to w związku z tym podlega uregulowaniom ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i jej nabycie podlega ograniczeniom.

Zgodnie z art. 2b ust. 1 ustawy nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy rolnikiem indywidualnym jest jeden z małżonków.

Zobacz również: Budowa drogi na działce rolnej

Nabycie nieruchomości rolnej przez osobę bliską zbywcy

Jednak z wymogu posiadania statusu rolnika indywidualnego zostało wyłączone nabycie nieruchomości przez osobę bliską zbywcy. Zgodnie z definicją legalną zawartą w art. 2 pkt 6 „osobie bliskiej” – należy przez to rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione. Zakładam, iż żadne z Państwa nie ma statusu rolnika indywidualnego. W takim wypadku najłatwiejszą formą nabycia byłoby nabycie najpierw przez mamę Pana żony, a dopiero później przez Państwo.

Wskazać należy, iż zbycie nieruchomości w okresie 5 lat od nabycia wiąże się z koniecznością zapłaty podatku. Jednak jest to często najbardziej opłacalna forma nabycia – z uwagi na ograniczenia dotyczące nabywanej nieruchomości w innym trybie.

Zgoda Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka na nabycie nieruchomości rolnej

Rekomenduję też inną możliwość, tj. uzyskanie zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka na jej nabycie po spełnieniu przesłanek określonych w art. 2a ust. 4.

Ar. 2a ust. 4 stanowi:

„Nabycie nieruchomości rolnej przez inne podmioty niż wymienione w ust. 1 i ust. 3 pkt 1 oraz w innych przypadkach niż wymienione w ust. 3 pkt 2-4, może nastąpić za zgodą Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka, wyrażoną w drodze decyzji administracyjnej, wydanej na wniosek:

1) zbywcy, jeżeli:

a) wykaże on, że nie było możliwości nabycia nieruchomości rolnej przez podmioty, o których mowa w ust. 1 i 3,

b) nabywca daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,

c) w wyniku nabycia nie dojdzie do nadmiernej koncentracji gruntów rolnych;

2) osoby fizycznej zamierzającej utworzyć gospodarstwo rodzinne, która:

a) posiada kwalifikacje rolnicze albo której, pod warunkiem uzupełnienia kwalifikacji zawodowych, przyznano pomoc, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz.U. z 2017 r. poz. 1856 oraz z 2018 r. poz. 311) albo w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. z 2018 r. poz. 627), a termin na uzupełnienie tych kwalifikacji jeszcze nie upłynął,

b) daje rękojmię należytego prowadzenia działalności rolniczej,

c) zobowiąże się do zamieszkiwania w okresie 5 lat od dnia nabycia nieruchomości na terenie gminy, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych, która wejdzie w skład tworzonego gospodarstwa rodzinnego.”

Podsumowując, nabycie jednej z kilku wskazanych przez Pana nieruchomości podlega ograniczeniom. Jednak od zakazu tego są wyjątki. W tym miejscu wskazuję, iż na nabywcę nieruchomości rolnej nie będącej osobą bliską zbywcy nałożone zostały dodatkowe obowiązki: zgodnie z art. 2b ust. 1 ustawy nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 10 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście. W tym okresie nieruchomość ta nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom.

Zobacz również: Zamiana części działki z sąsiadem

Źródła:

1. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego - Dz.U. 2003 nr 64 poz. 592

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.