Ubezpieczenie w KRUS i zagraniczne zarobki - ZUS żąda druku A1

Dokument A1 wydawany przez ZUS

Zacznijmy od tego, że żądane przez ZUS zaświadczenie A1 to dokument wydawany przez ZUS lub KRUS potwierdzający, któremu ustawodawstwu: polskiemu czy zagranicznemu, dotyczącemu zabezpieczenia społecznego, podlega osoba, która ów dokument posiada. Dodatkowo dokument A1 poświadcza, że jego posiadacz podlega polskim przepisom w zakresie opłacania składek oraz zabezpieczenia społecznego. Dokument A1 z ZUS mogą otrzymać osoby: oddelegowane do pracy na terenie innego państwa UE, EOG lub w Szwajcarii; osoby przenoszące czasowo wykonywanie działalności na własny rachunek do innego państwa UE, EOG lub do Szwajcarii oraz osoby wykonujące pracę najemną lub prowadzące własną działalność na terenie innego państwa lub państw UE, EOG lub w Szwajcarii.

Dokument A1 wydawany przez KRUS

Z kolei z KRUS ów dokument mogą otrzymać osoby prowadzące działalność rolniczą w Polsce i w innym państwie członkowskim, tj. dwa gospodarstwa rolne; osoby prowadzące działalność rolniczą i pozarolniczą w Polsce oraz działalność pozarolniczą w innym państwie; osoby prowadzące działalność rolniczą w Polsce i działalność pozarolniczą w innym państwie oraz rolnik czasowo wyjeżdżający do innego państwa, celem wykonania tam specjalistycznej działalności związanej z profilem działalności prowadzonej w Polsce.

Wnioski o zaświadczenie A1 kierowane do ZUS można składać wyłącznie elektronicznie, poprzez PUE ZUS. Z kolei osoby, które chcą otrzymać zaświadczenie A1 z KRUS, muszą wypełnić wniosek i złożyć go albo osobiście w placówce KRUS właściwej ze względu na miejsce zamieszkania albo listownie na adres KRUS-u, albo elektroniczne, za pośrednictwem Elektronicznej Skrzynki Podawczej (ePUAP).

Skoro zatem był okres, gdy mąż prowadził gospodarstwo rolne w Polsce i pracował za granicą, to istnieją podstawy do żądania od niego przedłożenia owego zaświadczenia A1.

Działalność pozarolnicza z ubezpieczeniem KRUS

Idąc dalej, wskazuję, że rolnik, decydując się na działalność pozarolniczą, nie musi rezygnować z KRUS-u. Warunkiem niezbędnym do tego, aby nadal mógł pozostać w KRUS-ie, jest jednak spełnienie przesłanek wskazanych w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników, czyli:

• podleganie ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy nieprzerwanie przez co najmniej trzy lata;
• dalsze prowadzenie działalności rolniczej lub stała praca w gospodarstwie rolnym, obejmującym obszar użytków rolnych powyżej jednego hektara przeliczeniowego;
• złożenie oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia w terminie 14 dni od rozpoczęcia wykonywania działalności;
• nieposiadania statusu pracownika, niepozostawania w stosunku służbowym, nieposiadania ustalonego prawa do emerytury, renty albo do świadczeń z ubezpieczeń społecznych;
• dodatkowo kwota należnego podatku dochodowego za poprzedni rok podatkowy od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej nie może przekraczać określonej kwoty granicznej.

Ustanie ubezpieczenia w KRUS i obowiązek odprowadzania składek ZUS

Dalej, taki rolnik, który podejmuje działalność pozarolniczą, musi po rozliczeniu roku podatkowego, do 31 maja każdego roku, złożyć w KRUS-ie zaświadczenie z urzędu skarbowego o wysokości należnego podatku za poprzedni rok. Jeśli kwota podatku przekroczy roczną kwotę graniczną lub termin, w którym należy złożyć zaświadczeni, zostanie przekroczony, ubezpieczenie ustanie z dniem, od którego zainteresowany zobowiązany był złożyć zaświadczenie. Rolnik, którego podatek dochodowy przekroczy limit, jest niestety zobowiązany, by odprowadzać składki do ZUS-u lub zrezygnować z pozarolniczej działalności i kontynuować ubezpieczenie w KRUS.

Jeśli zatem wszystkie ww. warunki mąż spełniał (i opłacał miesięczną składkę podstawową na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnym wymiarze, a składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w pojedynczej wysokości), to wystarczy przedłożyć wszystkie dokumenty w ZUS-ie, złożyć wniosek o dokument A1 i również dostarczyć go w ZUS-ie.

Co do ewentualnych konsekwencji: Brak A1 może spowodować nałożenie kary pieniężnej (gdy jest to delegowanie na podstawie umowy o pracę, to jest ona nakładana na pracodawcę). Mąż może sprawdzić, czy ma za ten okres A1. Jeśli ma profil zaufany ePUAP, wystarczy, że się zaloguje. Po wejściu do systemu należy kliknąć w zakładkę u góry strony „Ubezpieczony”, następnie „Ubezpieczenia i płatnicy” i tam sprawdzić swój status.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼