• Autor: Katarzyna Nosal
Mieszkam i pracuję w Katowicach, nie mam wykształcenia rolniczego ani żadnych uprawnień do prowadzenia gospodarstwa rolnego – jestem więc nierolnikiem. W kwietniu 2015 r. kupiłem (akt notarialny) na terenie powiatu ostrołęckiego dwie niezabudowane działki: 0,98 ha (grunt orny) i 0,56 ha (grunt leśny). Czy obecnie, w drodze darowizny, mogę wejść w posiadanie działki rolnej/leśnej? Do jakiej powierzchni?
Kwestie, o które Pan pyta, reguluje głównie ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego. Zgodnie z art. 2 a ustawy nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Rolnikiem indywidualnym według ustawy osoba fizyczna będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha, posiadająca kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej od 5 lat zamieszkała w gminie, na której obszarze jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo.
Zobacz również: Kupno ziemi rolnej powyżej 1 ha przez nie rolnika
Ustawa dotyczy, co ważne, gruntów rolnych o powierzchni przekraczającej 0,3 ha. W tym obszarze nabycie następuje zupełnie dowolnie i może być dokonane przez nierolnika. W przypadku gruntów rolny o powierzchni większej ustaw wymaga, by nabywcą był rolnik indywidualny. Pan nie spełnia wymogów stawianych dla uznania, że koś zalicza się do kategorii rolników indywidualnych. Jednak ustawodawca wprowadza szereg wyjątków. I tak, zgodnie z art. 2a ust. 3 wymogi ustawy nie dotyczą nabycia nieruchomości gruntowej między innymi przez osobę bliska zbywcy, o powierzchni nie przekraczającej 1 ha. Zatem osoba niebędąca rolnikiem (nierolnik) może nabyć grunt o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha lub od zbywcy w dowolnej formie, który jest dla niego osobą bliską. Przez osoby bliskie należy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz pasierbów.
Zatem może Pan spokojnie otrzymać w darowiźnie poniżej 1 ha gruntów rolnych lub grunty, których darczyńcą będzie dla Pana osoba bliska.
Zobacz również: Kto może wydzierżawić ziemię rolną?
Trzeba jednak pamiętać, że nabywca gruntu rolnego ma określone obowiązki, w przypadku, gdy nabył grunty powyżej 0,3 ha. Zgodnie z art. 2b ustawy nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście. W okresie tym nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom. Tu także mamy wyłączenia. Nie dotyczy to osoby, która nabyła nieruchomość od osoby bliskiej ani też gruntów, które nie przekraczają 1 ha, ale tylko takich, które znajdują się w granicach administracyjnych miast.
Zobacz również: Jak zostać rolnikiem bez wykształcenia rolniczego?
Pan Tomasz z Warszawy otrzymał od ciotki w darowiźnie działkę rolną o powierzchni 0,75 ha w gminie wiejskiej. Mimo że nie jest rolnikiem, mógł ją przyjąć, bo ciotka jest dla niego osobą bliską, a działka nie przekracza 1 ha. Pani Anna, mieszkająca w Krakowie, kupiła 0,28 ha działki rolnej na obrzeżach miasta z myślą o własnym ogrodzie. Jako że powierzchnia gruntu nie przekracza 0,3 ha, nie obowiązują jej żadne ograniczenia, mimo że nie ma wykształcenia rolniczego. Pan Michał, informatyk z Poznania, odziedziczył po ojcu 0,9 ha gruntu leśnego. Jako osoba bliska zbywcy, mógł bez przeszkód przyjąć spadek, choć sam nie prowadzi gospodarstwa rolnego ani nie mieszka na wsi. Osoba niebędąca rolnikiem może nabyć działkę rolną lub leśną na określonych zasadach. Bez ograniczeń można kupić lub otrzymać grunty do 0,3 ha. W przypadku działek większych, ale nieprzekraczających 1 ha, możliwe jest ich nabycie, jeśli pochodzą od osoby bliskiej. Warto pamiętać, że obowiązki dotyczące prowadzenia gospodarstwa i zakazu zbycia nie mają zastosowania do takich przypadków. Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z nabyciem działki rolnej lub leśnej? Skorzystaj z naszej porady prawnej online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Odpowiemy na Twoje pytania, sprawdzimy dokumenty i pomożemy bezpiecznie przejść przez cały proces.Przykłady
Podsumowanie
Oferta porad prawnych
1. Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego - Dz.U. 2003 nr 64 poz. 592
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Katarzyna Nosal
Radca prawny od 2005 roku, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udziela porad z prawa cywilnego, pracy oraz rodzinnego, a także z zakresu procedury cywilnej i administracyjnej. Ma wieloletnie doświadczenie w stosowaniu prawa administracyjnego i samorządowego. Ukończyła również aplikację sądową. Obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika