• Autor: Michał Berliński
Działkę chce nam przekazać wujek mojej żony (brat mojej teściowej). Obecnie jest to działka rolna – wujek jest rolnikiem. Z żoną będziemy chcieli się budować. Wujek chce nam wydzielić działkę 1400 m2. Działka będzie wymagała odrolnienia i przekształcenia na budowlaną. Dopuszczamy, aby wujek rozpoczął budowę na siebie i nam działkę przekazał w takim stanie. W jakiej kolejności i co powinniśmy zrobić, aby zapłacić jak najmniej podatku? Działka przekształcona na budowlaną będzie miała wartość ok. 100 tys. zł. W przypadku darowizny w II grupie wiem, że podatek to 12% wartości, więc nie jest to mała kwota. Czy jest jakiś sposób na zminimalizowanie tych kosztów? Czy my nie będąc rolnikami, możemy w formie darowizny przyjąć działkę rolną i ją samemu odrolnić?
Jak rozumiem, chodzi o darowiznę od wujka, czyli w zasadzie bliskiej rodziny, lecz nie najbliższej. Nie ma tu znaczenia, czy darowizna dotyczy ruchomości, np. w postaci pojazdu, czy też nieruchomości, tak jak w Pani przypadku działki rolnej. Z uwagi na to, iż jest to bliska rodzina, najpewniej zatem rodzeństwo Państwa rodziców, należy go zaliczyć do tzw. II grupy podatkowej, jak Pan trafnie zauważył. Do grupy II zalicza się:
Kwota wolna od podatku w tej grupie podatkowej to 7276 zł. Jeżeli obdarowany zalicza się do tej grupy podatkowej, podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę 7276 zł zgodnie z następującą skalą:
To mamy omówione. Oczywiście działka rolna przedstawia mniejszą wartość niż ta budowlana, dlatego też aby zapłacić mniejszy podatek, a pamiętajmy, że podatek płacimy od wartości nieruchomości tej, którą wskazuje US, a nie my – to lepiej otrzymać w darowiźnie działkę rolną. Tak jest po prostu lepiej. Przejdźmy teraz do możliwości przekazania nieruchomości rolnej.
Zobacz również: Odrolnienie działki przez rolnika
Zasady obrotu nieruchomościami rolnymi uległy znacznej zmianie w kwietniu 2016 roku. Owe zmiany niejako spowodowały zastój na rynku obrotu nieruchomościami rolnymi i wprowadziły spory chaos skutkujący znacznym spadkiem sprzedaży tych nieruchomości co również spowodowało zastój inwestycyjny. Na szczęście ustawodawca poszedł po przysłowiowy „rozum do głowy” i sprecyzował swoje regulacje w kolejnych nowelizacjach. Aktualnie, bez żadnych przeszkód można nabywać nieruchomości, w tym nieruchomości rolne o powierzchni nieprzekraczającej 1 ha. Nieruchomości o powierzchni większej również mogą stać się przedmiotem obrotu gospodarczego, lecz pod pewnymi warunkami.
Zgodnie z treścią art. 2a ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego:
„1. Nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy rolnikiem indywidualnym jest jeden z małżonków.
2. Powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z powierzchnią nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy nie może przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych ustalonej zgodnie z art. 5 ust. 2 i 3”.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż od 30 kwietnia 2016 roku nabywcami ziemi rolnej mogą być rolnicy indywidualni, kościoły, parki narodowe, jednostki samorządu oraz Skarb Państwa. Od razu należy wyjaśnić pojęcie „rolnik indywidualny”. Rolnikiem indywidualnym – w rozumieniu ustawy – jest osoba, która posiada kwalifikacje rolnicze i nie więcej niż 300 ha, dodatkowo od 5 lat mieszka na terenie gminy, gdzie posiada działkę rolną i od pięciu lat samodzielnie na niej gospodaruje. Mając na uwadze jednak powierzchnię nieruchomości, tj. 1400 m2, wskazać należy, że jeśli wujek wydzieli tę nieruchomość, to bez żadnych obaw będzie mógł ją Panu przekazać – raz, że jest to nieruchomość o małej powierzchni, a dwa, że przepisy ograniczające nie są stosowane do osób bliskich. Zgodnie ze słowniczkiem ustawy przez osobę bliską – należy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz pasierbów.
Dlatego podsumowując, jeśli wujek wydzieli działkę 1400 m2, to najlepiej, aby przekazał ją Panu jako nieruchomość rolną, zapłaci Pan mniejszy podatek, a bez przeszkód może Pan ją otrzymać.
Zobacz również: Działka rolno budowlana kto może kupić?
O warunki zabudowy można wystąpić wcześniej, nawet dziś, nie musi Pan być właścicielem. Czy na tym terenie jest plan zagospodarowania przestrzennego? Opłata jest od odrolnienia, ale zależna jest ona od gminy – stawkę za odrolnienie ustala gmina, zależna jest ona też od klasy ziemi, ale z tego, co Pan pisze, klasa jest niska, więc opłata nie będzie wysoka.
Dobrze, jeśli działka jest wydzielona, bo nie musi Pan odralniać wtedy całości i dzięki temu ma Pan mniejszą opłatę od odrolnienia, a także mniejszy podatek od nieruchomości później przez wszystkie lata. Jest to spora różnica w podatku.
Zobacz również: Czy można kupić działkę rolno budowlaną nie będąc rolnikiem?
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Michał Berliński
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim Jana Pawła II w Lublinie. Studia ukończył w 2015 roku obroną pracy magisterskiej w Katedrze Prawa Pracy o temacie „Zakaz konkurencji w trakcie i po ustaniu stosunku pracy”. Podczas studiów praktykował w kancelariach adwokackich i radcowskich oraz w prokuraturze, udzielał również porad prawnych w Uniwersyteckiej Poradni Prawnej głównie z zakresu prawa cywilnego oraz rodzinnego. Ukończył aplikację komorniczą w Izbie Komorniczej przy Sądzie Apelacyjnym w Lublinie. W 2018 roku uzyskał pozytywny wynik z egzaminu komorniczego i został powołany na stanowisko asesora komorniczego przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Lublinie. Nieprzerwanie od 2015 roku pracuje jako asystent komornika, aplikant, a teraz jako asesor komorniczy i kierownik kancelarii. W 2018 roku ukończył także projekt edukacyjny „Pracownia Liderów Prawa” – program naukowy pod patronatem Ministerstwa Sprawiedliwości. Specjalizuje się głównie w prawie cywilnym, rodzinnym, postępowaniu cywilnym oraz egzekucyjnym. Interesuje się również prawem pracy, nieruchomości i ich obrotem, a także prawem nowych technologii i rynkiem e-commerce.
Zapytaj prawnika