• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Od 2008 r. mieszkam w Niemczech. Mam w Polsce działalność, ale nie płaciłem składki ani podatków, bo jestem na KRUS-ie. Teraz przebywam z powodu choroby na zasiłkach socjalnych. Czy KRUS może mi oddać wpłacone składki za te 10 lat?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, wymienionemu ubezpieczeniu podlega obowiązkowo: rolnik, zamieszkujący i prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w pozostającym w jego posiadaniu gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także małżonek rolnika oraz domownik stale pracujący w tym gospodarstwie, jeżeli rolnik ten, jego małżonek, domownik, nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu, nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty, albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
Nie mieszka Pan w Polsce, nie prowadzi Pan w Polsce gospodarstwa rolnego. Nadto podjął Pan działalność w Niemczech. Osoby, które jednocześnie w różnych państwach Wspólnoty, wykonują pracę najemną i pracę na własny rachunek (jaką jest działalność rolnicza w Polsce), podlegają ustawodawstwu tego państwa, w którym są pracownikami – zgodnie z art. 14c Rozporządzenia (EWG) 1408/71. Rolnik
(domownik) prowadzący w Polsce gospodarstwo rolne i podejmujący pracę najemną poza jej granicami będzie zatem objęty przepisami z zakresu ubezpieczenia społecznego jedynie w państwie, w którym wykonuje pracę najemną. Ubezpieczenie społeczne rolników wynikające
z ustawodawstwa polskiego ustanie na okres tego zatrudnienia.
Dla osób prowadzących działalność na własny rachunek, jednocześnie na terytorium dwóch lub więcej, państw członkowskich, właściwym ustawodawstwem z zakresu zabezpieczenia społecznego, będzie ustawodawstwo tego państwa, na terytorium, którego zamieszkują – zgodnie z art. 14a. 2 Rozporządzenia (EWG) 1408/71.
Nadto podejmując działalność gospodarczą – czy to w Polsce, czy Niemczech, powinien Pan zgłosić do KRUS-u ten fakt, zgłaszając,że chce Pan nadal kontynuować ubezpieczenie KRUS-ie.
Odpowiadając na Pana pytanie – KRUS ma prawo wykreślić Pana z ubezpieczenia rolniczego za cały okres od podjęcia działalności gospodarczej. Zwrot składek będzie możliwy tylko za ostatnie 5 lat.
Zobacz również: Zaległe składki KRUS a przedawnienie
Nieświadomość przepisów
Pan Marek od 2010 r. mieszka w Holandii, ale w Polsce posiadał gospodarstwo rolne i opłacał składki w KRUS. Po latach dowiedział się, że jako osoba zatrudniona za granicą nie powinien podlegać KRUS. Wystąpił o zwrot składek, lecz otrzymał zwrot tylko za ostatnie 5 lat – wcześniejsze składki uznano za przedawnione.
Podwójne ubezpieczenie
Pani Anna prowadziła działalność gospodarczą w Niemczech, ale pozostawała ubezpieczona w KRUS. W 2022 r. niemiecki urząd zażądał dowodu ubezpieczenia, ujawniając, że w Polsce nie powinna była być ubezpieczona. KRUS wykreślił ją z ubezpieczenia i zwrócił składki z ostatnich 5 lat, jednak wcześniejszych wpłat nie udało się odzyskać.
Błąd administracyjny
Pan Tomasz prowadził firmę w Polsce i opłacał składki w KRUS, choć nie spełniał warunków ubezpieczenia. Po kontroli ZUS został wyrejestrowany z KRUS, a jego działalność została objęta składkami ZUS. Wystąpił o zwrot nadpłaconych składek KRUS, ale otrzymał jedynie część za 5 ostatnich lat – starsze składki przepadły.
KRUS może zwrócić wpłacone składki, ale tylko za ostatnie 5 lat. Jeśli ubezpieczony nie spełniał warunków do objęcia ubezpieczeniem rolniczym, np. prowadził działalność gospodarczą za granicą lub podlegał innemu systemowi ubezpieczeń, KRUS ma prawo wykreślić go z ubezpieczenia za cały sporny okres. Starsze składki nie podlegają zwrotowi, dlatego warto na bieżąco weryfikować swoje uprawnienia i zgłaszać zmiany w sytuacji zawodowej, aby uniknąć niepotrzebnych strat finansowych.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojego ubezpieczenia w KRUS lub chcesz sprawdzić, czy przysługuje Ci zwrot składek, skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Oferujemy szybkie i rzetelne konsultacje, analizę Twojej sytuacji oraz pomoc w przygotowaniu wniosków i odwołań. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać jasne i konkretne informacje dostosowane do Twojej sprawy.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika