Sytuacja prawna osoby ubezpieczonej w ZUS po darowiźnie gospodarstwa rolnego

Darowizna gospodarstwa rolnego dokonana pomiędzy rodzicami a córką a podatek od spadków i darowizn

W pierwszej kolejności trzeba zaznaczyć, że w przypadku bliskich sobie osób darowizny dokonywane miedzy nimi korzystają z dobrodziejstwa uregulowania zawartego w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten zwalnia od podatku nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, o ile o takiej czynności powiadomią naczelnika urzędu skarbowego. Wymóg terminowego zawiadomienia fiskusa odpada w przypadku, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, a tylko w takiej formie można skutecznie darować nieruchomość w Polsce (art. 4a ust. 4 pkt 2). Dlatego darowizna gospodarstwa rolnego dokonana pomiędzy rodzicami a córką zwolniona będzie z podatku od spadków i darowizn.

Czy można podjąć pracę będąc osobą podlegającą społecznemu ubezpieczeniu rolników?

Kwestie związane z ubezpieczeniem zdrowotnym rolników są regulowane przez ustawę z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawę z dnia 13 stycznia 2012 r. o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.

Należy pamiętać, że rolnicy podlegają odrębnemu ubezpieczeniu społecznemu, które obejmuje osoby posiadające gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub działy specjalne oraz domowników rolnika.

Z kolei trzeba wiedzieć, że powszechny system ubezpieczeń, w ramach którego należności składkowe są opłacane w ZUS, ma pierwszeństwo przed systemem ubezpieczenia rolniczego (art. 5 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). A zatem żeby pozostać w ubezpieczeniu rolników, nie można podejmować takiej pracy, która powoduje powstanie obowiązku zapłaty składek społecznych w ZUS (chodzi tu np. o zatrudnienie w ramach umowy o pracę). Innymi słowy osoba pracująca na umowę o pracę nie może podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ewentualne opłacone składki na KRUS jako nienależne podlegają zwrotowi pod warunkiem, że od dnia ich opłacenia nie upłynęło 5 lat. W opisanych okolicznościach w kontekście uprawnień emerytalnych pod uwagę będzie brany okres ubezpieczenia w ZUS.

Czy trzeba być ubezpieczonym w KRUS żeby otrzymać dopłaty unijne?

Co do dopłat bezpośrednich to otrzymanie dopłat unijnych nie jest uzależnione od ubezpieczenia w KRUS-ie. Może Pani ubiegać się o dopłaty bezpośrednie i korzystać z pakietów programu rolnośrodowiskowego, nie będąc ubezpieczonym w KRUS. Nie ma takich wymagań.

Kto może ubiegać się o dopłaty bezpośrednie?

O dopłatę podstawową może ubiegać się każdy, kto spełnia następujące warunki:

• posiada gospodarstwo rolne o minimalnej łącznej powierzchni gruntów rolnych (grunty orne, łąki, pastwiska, ugory, sady, plantacje wieloletnie) utrzymanych w dobrej kulturze rolnej o powierzchni co najmniej 1 ha, składającej się z działek rolnych, których powierzchnia wynosi co najmniej 0,10 ha;
• jest właścicielem gospodarstw rolnych, a także inna osoba, która włada nimi z innych tytułów np. dzierżawy, użyczenia;
• osoba fizyczna;
• osoba prawna – Skarb Państwa i jednostki organizacyjne (spółki akcyjne, spółki z o.o., stowarzyszenia, związki, zrzeszenia), które są wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego;
• jednostka nieposiadająca osobowości prawnej np. spółki: jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-partnerska, mogą to być zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze.

Dopłaty uzupełniające- dla kogo?

O dopłatę uzupełniającą może ubiegać się każdy, kto:

• spełnia warunki przyznania dopłaty podstawowej,
• uprawia jedną lub więcej z następujących roślin: chmiel, tytoń, ziemniaki przeznaczone do przetwarzania na skrobię, inne rośliny – wykaz tych roślin będzie określany corocznie przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia. Do tej pory nie jest znana jeszcze ta lista. Biorąc jednak pod uwagę prawodawstwo Unii Europejskiej, w wykazie powinny się znaleźć następujące rośliny: pszenica, jęczmień, owies, żyto, pszenżyto, mieszanki zbożowe, gryka, proso, kukurydza na ziarno i paszę, rzepak, len oleisty, słonecznik oleisty, soja, groch, bobik, łubin słodki, len włóknisty, konopie włókniste, wyka, ciecierzyca, soczewica, oraz łąki i pastwiska.

Trzeba pamiętać, że udział w systemie dopłaty jest dobrowolny.

I na koniec. Będąc właścicielką gospodarstwa rolnego, może Pani oczywiście sprzedać część działki wchodzącej w jego skład. Co do zasady sprzedaż części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego jest też zwolniona z podatku dochodowego. Zwolnienie takiej sprzedaży wynika z art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym zwolnione są od podatku dochodowego przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Zwolnienie nie dotyczy jednak przychodu ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny. Innymi słowy nie może nastąpić utrata charakteru rolnego części nieruchomości rolnej w związku z jej sprzedażą.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »