• Autor: Wioletta Dyl
W niedalekiej przyszłości otrzymam gospodarstwo rolne (10 ha) jako darowiznę od rodziców. Jestem zatrudniona na podstawie umowy o pracę i ubezpieczona w ZUS. Mam w związku z tą darowizną kilka pytań: Czy muszę rezygnować z dotychczasowego zatrudnienia (nie chciałabym tego robić)? Czy jako osoba ubezpieczona w ZUS będę mogła pobierać dopłaty bezpośrednie? Czy mogę sprzedać część działki? Jakie podatki muszę zapłacić w związku z przyjęciem darowizny?
W pierwszej kolejności trzeba zaznaczyć, że w przypadku bliskich sobie osób darowizny dokonywane miedzy nimi korzystają z dobrodziejstwa uregulowania zawartego w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Przepis ten zwalnia od podatku nabycie w drodze darowizny własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych (dzieci, wnuki), wstępnych (rodzice, dziadkowie), pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, o ile o takiej czynności powiadomią naczelnika urzędu skarbowego. Wymóg terminowego zawiadomienia fiskusa odpada w przypadku, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, a tylko w takiej formie można skutecznie darować nieruchomość w Polsce (art. 4a ust. 4 pkt 2). Dlatego darowizna gospodarstwa rolnego dokonana pomiędzy rodzicami a córką zwolniona będzie z podatku od spadków i darowizn.
Zobacz również: Dziedziczenie gospodarstwa rolnego po mężu
Kwestie związane z ubezpieczeniem zdrowotnym rolników są regulowane przez ustawę z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ustawę z dnia 13 stycznia 2012 r. o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników za 2012 r.
Należy pamiętać, że rolnicy podlegają odrębnemu ubezpieczeniu społecznemu, które obejmuje osoby posiadające gospodarstwa rolne o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego lub działy specjalne oraz domowników rolnika.
Z kolei trzeba wiedzieć, że powszechny system ubezpieczeń, w ramach którego należności składkowe są opłacane w ZUS, ma pierwszeństwo przed systemem ubezpieczenia rolniczego (art. 5 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). A zatem żeby pozostać w ubezpieczeniu rolników, nie można podejmować takiej pracy, która powoduje powstanie obowiązku zapłaty składek społecznych w ZUS (chodzi tu np. o zatrudnienie w ramach umowy o pracę). Innymi słowy osoba pracująca na umowę o pracę nie może podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników. Ewentualne opłacone składki na KRUS jako nienależne podlegają zwrotowi pod warunkiem, że od dnia ich opłacenia nie upłynęło 5 lat. W opisanych okolicznościach w kontekście uprawnień emerytalnych pod uwagę będzie brany okres ubezpieczenia w ZUS.
Co do dopłat bezpośrednich to otrzymanie dopłat unijnych nie jest uzależnione od ubezpieczenia w KRUS-ie. Może Pani ubiegać się o dopłaty bezpośrednie i korzystać z pakietów programu rolnośrodowiskowego, nie będąc ubezpieczonym w KRUS. Nie ma takich wymagań.
O dopłatę podstawową może ubiegać się każdy, kto spełnia następujące warunki:
O dopłatę uzupełniającą może ubiegać się każdy, kto:
Trzeba pamiętać, że udział w systemie dopłaty jest dobrowolny.
I na koniec. Będąc właścicielką gospodarstwa rolnego, może Pani oczywiście sprzedać część działki wchodzącej w jego skład. Co do zasady sprzedaż części nieruchomości wchodzącej w skład gospodarstwa rolnego jest też zwolniona z podatku dochodowego. Zwolnienie takiej sprzedaży wynika z art. 21 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym zwolnione są od podatku dochodowego przychody uzyskane z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego. Zwolnienie nie dotyczy jednak przychodu ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny. Innymi słowy nie może nastąpić utrata charakteru rolnego części nieruchomości rolnej w związku z jej sprzedażą.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Wioletta Dyl
Radca prawny, absolwentka prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. Udziela porad prawnych z zakresu prawa autorskiego, nowych technologii, ochrony danych osobowych, a także prawa konkurencji, podatkowego i pracy. Zajmuje się również sporządzaniem regulaminów oraz umów, szczególnie z zakresu e-biznesu i prawa informatycznego, które jest jej pasją. Posiada kilkudziesięcioletnie doświadczenie prawne, obecnie prowadzi własną kancelarię prawną.
Zapytaj prawnika