Dodatki do emerytury przy chorobach zawodowych

Czym jest rolnicza choroba zawodowa?

Definicję rolniczej choroby zawodowej podano w artykule 12 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 2016 poz. 277). Uważa się za nią chorobę, która powstała w związku z pracą w gospodarstwie rolnym, jeżeli choroba ta objęta jest wykazem chorób zawodowych określonych w przepisach wydanych na podstawie Kodeksu pracy.

Zgodnie z art. 2351 Kodeksu pracy „za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanym „narażeniem zawodowym”.

A zatem określając charakter choroby zawodowej, wskazać należy, że winna mieć ona związek z wykonywaną pracą i znajdować się w wykazie chorób. Właściwy państwowy powiatowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie, a w szczególności kieruje rolnika do jednostki orzeczniczej na badanie w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.

Zobacz również: Renta KRUS a posiadanie ziemi

Rozpoznanie choroby zawodowej u rolnika

Warunkiem wydania decyzji przez organy Inspekcji Sanitarnej o stwierdzeniu choroby zawodowej jest rozpoznanie przez uprawnioną lekarską jednostkę orzeczniczą choroby określonej w wykazie chorób zawodowych oraz istnienie związku przyczynowego pomiędzy tą chorobą a czynnikami szkodliwymi dla zdrowia występującymi w środowisku pracy. Inspekcja Sanitarna wydając rozstrzygnięcie co do istnienia choroby zawodowej jest więc związana orzeczeniem lekarskim wydanym w takiej sprawie. Analiza dokumentacji lekarsko-medycznej pod kątem ewentualnej zawodowej etiologii schorzenia należy do kompetencji lekarzy orzeczników, a nie organów inspekcji sanitarnej, gdyż to lekarzom orzecznikom, jako specjalistom medycyny pracy, znana jest specyfika czynności zawodowych mogących mieć wpływ na rozwój schorzeń ujętych w wykazie chorób zawodowych (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych). To oni posiadają doświadczenie i wiedzę do oceny wpływu sposobu wykonywanej pracy i warunków istniejących w środowisku pracy na powstanie choroby. Niemniej jednak w sytuacji, gdy pracowała Pani w gospodarstwie rolnym w warunkach szkodliwych dla zdrowia i zdiagnozowana zostaje jedna z chorób wymienionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych, to schorzenia tego można nie uznać za chorobę zawodową wyłącznie w przypadku, gdy zostanie wykazane przez lekarza w sposób bezsporny albo z wysokim prawdopodobieństwem, że jego etiologia ma charakter pozazawodowy.

Wyniki oceny warunków pracy muszą niezaprzeczalnie lub z wysokim prawdopodobieństwem stwierdzić, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy lub w związku ze sposobem wykonywania pracy.

Właściwy państwowy inspektor sanitarny na podstawie zebranego materiału dowodowego, a w szczególności na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej i oceny narażenia zawodowego rolnika, wydaje decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej albo decyzję o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Od decyzji wydanej przez państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a od decyzji państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego – skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Świadczenia z ubezpieczenia po stwierdzeniu choroby zawodowej

Prawomocna decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej jest podstawą od ubiegania się o świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników.

Zarówno borelioza, jak i ZCN należą do chorób zawodowych. Niestety stwierdzenie choroby zawodowej, boreliozy czy zespołu cieśni nadgarstka (ZCN), nie zwiększa emerytury. Osoby dotknięte chorobą zawodową ubezpieczone w KRUS-ie mogą natomiast ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie. Zgodnie z ustawą o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych:

Art. 6. 1. Z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej przysługują następujące świadczenia:

1) „zasiłek chorobowy” – dla ubezpieczonego, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową;

2) „świadczenie rehabilitacyjne” – dla ubezpieczonego, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy;

3) „zasiłek wyrównawczy” – dla ubezpieczonego będącego pracownikiem, którego wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

4) „jednorazowe odszkodowanie” – dla ubezpieczonego, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

5) „jednorazowe odszkodowanie” – dla członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty;

6) „renta z tytułu niezdolności do pracy” – dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Jednorazowe odszkodowanie dla rolnika z chorobą zawodową

Od dnia 17 maja 2018 r. jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową wynosi 809 zł za każdy procent tego uszczerbku.

W związku z powyższym od dnia 17 maja 2018 r. obowiązują następujące wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej:

• 809 zł – za każdy procent uszczerbku na zdrowiu doznanego wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej,
• 16 180 zł – z tytułu orzeczonej niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej,
• 80 900 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego, zwiększone o kwotę 16.180 zł na drugiego i każdego uprawnionego, jeżeli do odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i dziecko/dzieci bądź tylko dzieci,
• 40 450 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania uprawnieni są tylko inni członkowie rodziny niż małżonek i dzieci zmarłego oraz 16 180 zł z tytułu zwiększenia odszkodowania na drugiego i każdego następnego uprawnionego,
• 16 180 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania równocześnie z małżonkiem lub dziećmi zmarłego uprawnieni są inni członkowie rodziny, każdemu z nich przysługuje ta kwota niezależnie od odszkodowania przypadającego małżonkowi lub dzieciom.

Dodatek do renty lub emerytury

Warto dodać, że o odszkodowanie mogą starać się także osoby, które są już na emeryturze, bowiem borelioza może ujawnić się dopiero po kilku latach. Renta związana z chorobą zawodową może być również dodatkiem do emerytury.

Zgodnie z przepisami ustawy w sprawach o renty z tytułu niezdolności do pracy nie uregulowanych ustawą o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o emeryturach i rentach dotyczące między innymi orzekania o niezdolności do pracy, powstania i ustania prawa do renty.

Zgodnie z art. 12 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych na pojęcie niezdolności do pracy składa się całkowita lub częściowa utrata zdolności zarobkowej wskutek naruszenia sprawności organizmu, która nie rokuje odzyskania zdolności po przekwalifikowaniu.

Jeżeli zatem stwierdzona zostanie u Pani niezdolność do pracy z powodu choroby zawodowej, to w takim przypadku można otrzymać emeryturę powiększoną o połowę renty czy też rentę powiększoną o połowę emerytury, zależy, który wariant jest korzystniejszy. W innym przypadku Pani emerytura nie będzie wyższa z racji choroby zawodowej.

Zobacz również: Świadczenie pielęgnacyjne a dopłaty bezpośrednie

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
2. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.