• Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Staram się o zaświadczenie dotyczące pracy na roli rodziców, dostałam jednak odmowę wydania go, ponieważ nie przejęłam gospodarstwa. Po śmierci ojca matka samodzielnie prowadziła to gospodarstwo, ja jej pomagałam (mimo że formalnie byłam spadkobiercą części ziemi). Później mama przekazała je dla Skarbu Państwa w zamian za rentę. Zaświadczenie sąsiadów złożyłam. Co mam robić?
Okresy pracy w gospodarstwie rolnym, które wliczane są do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze uregulowane są w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz w ustawie o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy.
Zgodnie z art. 3 drugiej z powyższych ustaw na wniosek zainteresowanej osoby właściwy urząd gminy jest obowiązany stwierdzić okresy jej pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, wydając stosowne zaświadczenie w celu przedłożenia w zakładzie pracy.
Jeżeli urząd gminy nie dysponuje dokumentami uzasadniającymi wydanie zaświadczenia o pracy zainteresowanej osoby w indywidualnym gospodarstwie rolnym, zawiadamia ją o tej okoliczności na piśmie. Sytuacja taka zaistniała w Pani przypadku. W razie braku dokumentów w urzędzie gminy – okresy pracy w gospodarstwie rolnym mogą być udowodnione w inny sposób – na przykład za pomocą innych dokumentów, takich jak odpisy aktów własności, postanowienia sądu, umowy cywilnoprawne, nakazy płatnicze, kwity obowiązkowych dostaw zboża lub żywca.
Jak wynika z załączonych przez Panią dokumentów, do wniosku o wydanie zaświadczenia potwierdzającego pracę w gospodarstwie rolnym, dołączyła Pani również zaświadczenie ze starostwa powiatowego o posiadaniu gospodarstwa rolnego. Może jest Pani w posiadaniu innych dokumentów dotyczących tego gospodarstwa?
Zobacz również: Odmowa zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym
W wypadku, gdy Pani nie jest w posiadaniu stosownych dokumentów, okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym mogą być udowodnione zeznaniami co najmniej dwóch świadków zamieszkujących w tym czasie na terenie, na którym jest położone to gospodarstwo rolne.
Zeznania te mogą zostać odebrane przez pracodawcę, od którego żąda się zaliczenia okresów pracy w gospodarstwie do stażu pracy, a także przez pracownika urzędu gminy, przez pracodawcę świadka lub przez notariusza (E. Preis, Staż pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym, „Prawo Przedsiębiorcy” 2001, nr 3, s. 47; T. Libera, Zaliczanie pracy w gospodarstwie rolnym, „Serwis Prawno-Pracowniczy” 2002, nr 18, s. 6; odmiennie D. Klucz, która uważa, że skoro przepis nie wskazuje przed kim i w jakim trybie powinny być złożone zeznania świadków, należy przyjąć, że powinno to nastąpić przed urzędnikiem gminy, a nie np. przed zainteresowanym pracodawcą – D. Klucz, Zaliczanie pracy w gospodarstwie do stażu pracowniczego, „Gazeta Prawna” 2004, nr 134).
Zgodnie z ustawą świadkami mogą być osoby zamieszkujące w tym samym czasie na terenie, na którym jest położone gospodarstwo. Najlepiej, aby były to osoby, które zamieszkiwały w bliskim sąsiedztwie. Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2017 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 746/16): „z przepisu art. 3 ust. 3 ustawy z 1990 r. o wliczeniu pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy nie wynika , iż możliwe jest wydanie zaświadczenia urzędu gminy na podstawie zeznań świadków. Przepis ten umożliwia jedynie stronie w sytuacji gdy nie uzyska stosownego zaświadczenia z gminy, przedłożenia do innego organu zeznań dwóch świadków potwierdzających okres pracy strony w gospodarstwie, przy czym należy przyjąć, że zeznania te winny być sporządzone przed urzędnikiem gminy” (LEX nr 2297048).
Tak więc radziłabym Pani skorzystać z możliwości udowodnienia pracy w gospodarstwie rolnym za pomocą zeznań świadków, które musi zostać odebrane przez urzędnika gminy.
Proszę pamiętać również o możliwości wniesienia zażalenia do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, które może orzec inaczej.
Zobacz również: Praca w gospodarstwie rolnym rodziców po 16 roku życia
Odmowa z powodu braku dokumentów
Pani Anna przez wiele lat pomagała rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Po śmierci ojca matka samodzielnie kontynuowała działalność, a Anna wspierała ją w codziennych pracach. Gospodarstwo zostało później przekazane Skarbowi Państwa w zamian za rentę. Gdy Anna wystąpiła o zaświadczenie potwierdzające jej pracę na roli, urząd gminy odmówił, argumentując, że nie posiada odpowiednich dokumentów. Mimo przedłożenia zeznań świadków, urząd nie zmienił decyzji.
Nieprzejęcie gospodarstwa jako powód odmowy
Pan Marek od dziecka pracował na gospodarstwie rodziców, a po śmierci ojca pomagał matce w jego prowadzeniu. Nie stał się jednak formalnym właścicielem ziemi, ponieważ matka zdecydowała się przekazać gospodarstwo na rzecz Skarbu Państwa. Kiedy Marek ubiegał się o zaliczenie tego okresu do stażu pracy, urząd gminy odmówił wydania zaświadczenia, uzasadniając to faktem, że nie był właścicielem ani formalnym użytkownikiem gospodarstwa.
Zaświadczenie sąsiadów nie wystarczyło
Pani Katarzyna przez lata wspierała rodziców w pracy na roli, ale gospodarstwo formalnie należało do jej matki. Po latach, gdy chciała udokumentować ten okres pracy, urząd gminy odmówił wydania zaświadczenia, twierdząc, że nie ma odpowiednich dowodów. Mimo przedstawienia pisemnych oświadczeń dwóch sąsiadów, którzy potwierdzili jej udział w pracach rolnych, urząd podtrzymał swoją decyzję, wskazując na brak innych dokumentów, takich jak nakazy płatnicze czy wpisy w aktach własności.
Odmowa wydania zaświadczenia o pracy w gospodarstwie rolnym może wynikać z braku odpowiednich dokumentów, nieprzejęcia gospodarstwa lub uznania, że przedstawione dowody są niewystarczające. W takiej sytuacji warto poszukać innych dokumentów potwierdzających pracę, takich jak akty własności, umowy czy nakazy płatnicze. Można również skorzystać z zeznań świadków, które powinny być odebrane przez urzędnika gminy. Jeśli decyzja urzędu nadal pozostaje negatywna, istnieje możliwość złożenia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Jeśli napotkałeś problemy z uzyskaniem zaświadczenia o pracy w gospodarstwie rolnym lub potrzebujesz pomocy w odwołaniu od decyzji urzędu, skorzystaj z naszych porad prawnych online. Oferujemy kompleksowe wsparcie, analizę dokumentów oraz pomoc w przygotowaniu wniosków i odwołań. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie Twojej sprawy – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2017 r. (sygn. akt VIII SA/Wa 746/16
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Radca prawny, absolwentka Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie. Aplikację radcowską ukończyła przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Białymstoku. Jako radca prawny pragnie rozwijać się zawodowo oraz służyć pomocą klientom. Interesuje się prawem rodzinnym, spadkowym, prawem pracy, spółdzielczym, mieszkaniowym, a także prawem karnym. Prowadzi własną kancelarię prawną w Suwałkach, a prywatnie pasjonuje się kuchnią, dekoracją wnętrz oraz poznawaniem nowych krajobrazów.
Zapytaj prawnika