Młody rolnik a podjęcie pracy

Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników

Szczegółowe warunki i tryb przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu „Premie dla młodych rolników” w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 określa rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 lipca 2015 r. (Dz.U.2018.759 j.t.).

Rozporządzenie zostało wydane na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2018 r., poz. 627). W myśl § 2 – pomoc finansowa na operacje typu „Premie dla młodych rolników” w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” jest przyznawana osobie fizycznej, która:

„1) rozpoczęła urządzanie gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 553 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2017 r. poz. 459, 933 i 1132 oraz z 2018 r. poz. 398 i 650), zwanego dalej „gospodarstwem”, przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, lecz nie wcześniej niż w okresie 18 miesięcy przed dniem złożenia tego wniosku;

2) przed dniem rozpoczęcia urządzania gospodarstwa nie wystąpiła o pomoc finansową, przyznanie płatności wskazane w przepisach rozporządzenia.

b) nie była posiadaczem zwierząt gospodarskich objętych obowiązkiem zgłoszenia do rejestru zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad tych zwierząt, chyba że była posiadaczem takich zwierząt w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie obrotu tymi zwierzętami, lub

c) nie prowadziła działu specjalnego produkcji rolnej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, z wyjątkiem:

– działów specjalnych, o których mowa w § 6 ust. 6 pkt 2 lit. c tiret trzecie, lub

– hodowli lub chowu koni hodowlanych poza gospodarstwem w liczbie nie większej niż 2 sztuki;

3) w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy jest pełnoletnia i ma nie więcej niż 40 lat;

4) posiada kwalifikacje zawodowe określone w § 5 ust. 1;

5) przedłożyła biznesplan dotyczący rozwoju gospodarstwa oraz zobowiązała się do zrealizowania tego biznesplanu;

6) najpóźniej w terminie 9 miesięcy od dnia doręczenia decyzji o przyznaniu pomocy rozpocznie jako kierujący prowadzenie działalności, o której mowa w ust. 2, w gospodarstwie:

a) o łącznej powierzchni gruntów ornych, sadów, łąk trwałych, pastwisk trwałych, gruntów rolnych zabudowanych, gruntów pod stawami i gruntów pod rowami, zwanych dalej „użytkami rolnymi”, równej co najmniej powierzchni minimalnej, którą stanowi średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w kraju, a w przypadku gdy gospodarstwo jest położone w województwie, w którym średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie jest niższa niż średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie rolnym w kraju – średnia powierzchnia gruntów rolnych w gospodarstwie w województwie oraz nie większej niż 300 ha,

b) którego wielkość ekonomiczna jest nie mniejsza niż 13 000 euro i nie większa niż 150 000 euro;

7) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej.”

Zobacz również: Dobrowolny KRUS a umowa zlecenie

Które okresy uznaje się za staż pracy w rolnictwie?

Za staż pracy w rolnictwie uznaje się okres, liczony do dnia złożenia wniosku o przyznanie pomocy, w którym wnioskodawca:

1) podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie jako rolnik lub domownik lub ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności rolniczej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA);

2) był zatrudniony w gospodarstwie rolnym na podstawie umowy o pracę, na stanowisku związanym z prowadzeniem produkcji rolnej.

Decyzję o przyznaniu pomocy wydaje się z zastrzeżeniem dopełnienia przez beneficjenta, w terminie 9 miesięcy od dnia doręczenia tej decyzji, następujących warunków:

1) jeżeli nie były spełnione w dniu wydania decyzji o przyznaniu pomocy:

a) nabycia lub wejścia w posiadanie gospodarstwa, którego rozwoju dotyczy biznesplan,

b) rozpoczęcia prowadzenia działalności rolniczej w gospodarstwie, o którym mowa w lit. a, jako kierujący, co oznacza prowadzenie przez osobę fizyczną tej działalności osobiście (czyli, że pracę w tym gospodarstwie oraz podejmowanie wszelkich decyzji dotyczących prowadzenia tej działalności), na własny rachunek i we własnym imieniu oraz ponoszenie kosztów w związku z prowadzeniem tej działalności i czerpanie korzyści z jej prowadzenia.

c) ubezpieczenia na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników z mocy ustawy w pełnym zakresie jako rolnik,

d) uzyskania wpisu do ewidencji producentów, stanowiącej część krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności,

e) rozpoczęcia prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie, najpóźniej w dniu rozpoczęcia realizacji biznesplanu, chyba że beneficjent jest zobowiązany do prowadzenia księgi przychodów i rozchodów lub księgi rachunkowej, lub ewidencji przychodów i rozchodów na podstawie odrębnych przepisów;

2) rozpoczęcia realizacji biznesplanu;

3) złożenia wniosku o płatność pierwszej raty pomocy.

Zgodnie z § 22 rozporządzenia beneficjent pomocy generalnie powinien spełniać warunki oraz nałożone ustawą obowiązki przez 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy.

Obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników jako jedno z kryteriów do otrzymania pomocy dla młodych rolników

Obowiązek podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników jako rolnik z mocy ustawy i w pełnym zakresie jest ustalony przepisami rozporządzenia na okres co najmniej 12 miesięcy od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy. Wymóg ubezpieczenia w KRUS przewidziano również jako jedno z kryteriów do otrzymania pomocy dla młodych rolników w rozpoczęciu działalności gospodarczej objętej Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

18 lutego 2016 r. Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich MRiRW poinformował, że „zgodnie z § 22 pkt 6 rozporządzenia (…) beneficjent powinien podlegać ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników jako rolnik z mocy ustawy i w pełnym zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy. Jednocześnie należy wskazać, iż warunek wynika nie tylko z przepisów rozporządzenia, ale również z treści Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, przyjętego przez Rade Ministrów i Komisję Europejską.”.

Ponadto Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi podkreślił, że w świetle przepisów ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, ubezpieczenie w KRUS nie stoi na przeszkodzie zawieraniu przez beneficjentów działania „Premie dla młodych rolników” umów o dzieło czy umów zleceń, co wynika z art. 5b ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Także istnieje możliwość pozostania w ubezpieczeniu w KRUS przy objęciu innym ubezpieczeniem społecznym.

Wskazany przepis stanowi, iż:

„1. Rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy, został objęty innym ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778), lub powołania do rady nadzorczej, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, lub pełnienia funkcji w radzie nadzorczej, pomimo objęcia go z tego tytułu innym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przychód osiągany z tego tytułu w rozliczeniu miesięcznym nie przekracza kwoty równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, ustalonemu na podstawie odrębnych przepisów.

2. Rolnik lub domownik, o którym mowa w ust. 1, może w każdym czasie odstąpić od ubezpieczenia, składając w Kasie oświadczenie o odstąpieniu od tego ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym to oświadczenie zostało złożone w Kasie.”

Jak stwierdził w wyroku z dnia 14 marca 2017 r. Sąd Najwyższy: „Przepis art. 5b ust. 1 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników dotyczy rolnika (domownika), który podlegając ubezpieczeniu rolniczemu w pełnym zakresie z mocy ustawy, został objęty innym ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 u.s.u.s. Chodzi zatem o osobę, która spełniała wszystkie warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy, wobec czego podlegałaby temu ubezpieczeniu, gdyby nie przeszkoda w postaci podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej z określonym przez ustawodawcę przychodem. Inaczej rzecz ujmując, możliwość pozostania w ubezpieczeniu rolniczym została przewidziana dla osób, które równolegle z prowadzeniem działalności rolniczej uzasadniającej objęcie ubezpieczeniem społecznym rolników z mocy ustawy wykonują, jako dodatkową, pracę na podstawie umowy zlecenia (lub odpowiednio umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia).” (III UK 90/16, LEX nr 2278302).

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje wyjątek podlegania ubezpieczeniu w przypadku osób będących uczniami szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia (lub odpowiednio umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, bowiem takie osoby nie podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, chyba że świadczą pracę na podstawie umowy uaktywniającej określonej w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.

Zobacz również: Czy można płacić KRUS i pracować?

Podjęcie pracy na podstawie umowy-zlecenia przez osobę ubezpieczoną w KRUS-ie

Jeśli zatem podejmie Pan pracę na podstawie umowy-zlecenia (lub odpowiednio umowy agencyjnej albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, a przychód z tego tytułu nie przekroczy kwoty równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, nie zostanie Pan wyłączony z KRUS.

Warto jednak pamiętać, że przepisy rozporządzenia, o którym powyżej, wyraźnie wskazują, że osoba, która przejmie gospodarstwo zobowiązana jest do jego samodzielnego prowadzenia przez minimum 5 lat od dnia wypłaty pomocy, co może być niezwykle trudne przy jednoczesnym wykonywaniu pracy poza rolnictwem. Dlatego też „młody rolnik”, który zamierza podjąć pracę dodatkową na podstawie umów wskazanych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych musi zapewnić, że praca ta nie będzie kolidowała z ubezpieczeniem w KRUS, a także z samodzielnym prowadzeniem gospodarstwa.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.