• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Mam 22 lata. Kilka miesięcy temu przerwałam studia i zaczęłam pracę jako rolnik na gospodarstwie rodziców i opłacam składki w KRUS-ie. W październiku tego roku podjęłam studia zaoczne, pozostając dalej na KRUS-ie. W między czasie podpisałam umowę zlecenie (tj. listopad/grudzień 2016), wynagrodzenie, które otrzymałam z tego tytułu, wynosi 700 zł. Czy fakt ten powinnam zgłosić w KRUS-ie? Teraz mam znowu umowę-zlecenie. Obecnie chcę zrezygnować z KRUS-u. Czy czekają mnie jakieś konsekwencje? Jak będzie wyglądało moje ubezpieczenie, czy będę mogła korzystać z pomocy lekarzy na NFZ?
Kwestię, o której Pani pisze, reguluje art. 5b ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Zgodnie z jego treścią:
„1. Rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy, został objęty innym ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442, z późn. zm.), lub powołania do rady nadzorczej, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, lub pełnienia funkcji w radzie nadzorczej, pomimo objęcia go z tego tytułu innym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przychód osiągany z tego tytułu w rozliczeniu miesięcznym nie przekracza kwoty równej połowie minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów
2. Rolnik lub domownik, o którym mowa w ust. 1, może w każdym czasie odstąpić od ubezpieczenia, składając w Kasie oświadczenie o odstąpieniu od tego ubezpieczenia, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym to oświadczenie zostało złożone w Kasie”.
W przypadku zbiegu ubezpieczeń ubezpieczenie w KRUS-ie jest dobrowolne i może Pani zgłosić wniosek o wykluczenie Pani z ubezpieczenia KRUS, inaczej do czasu wyrejestrowania z ubezpieczenia KRUS istnieje obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Proszę zgłosić w KRUS-ie umowę z 2016 roku i tę od 2017 z wnioskiem o wykluczenie z ubezpieczenia KRUS. W tym przypadku bowiem obowiązkowym jest ubezpieczenie społeczne powszechne na podstawie ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a ubezpieczenie społeczne rolników ma charakter dobrowolny. Powszechny system ubezpieczeń społecznych ma bowiem pierwszeństwo przed system ubezpieczenia społecznego rolników.
Zobacz również: Jak założyć firmę na KRUS-ie?
Rolnik (także domownik) ma możliwość w każdym czasie w okresie trwania umowy zlecenia odstąpić od ubezpieczenia społecznego rolników, składając w KRUS odpowiednie oświadczenie w tej sprawie. Jednak musi Pani pamiętać, że fakt zakończenia umowy należy również zgłosić w KRUS, przedstawiając zaświadczenie o okresie jej trwania.
Ubezpieczenie zdrowotne ma Pani z umowy-zlecenia. W związku z wejściem w życie przepisów nakazujących oskładkowanie wszelkich umów zawartych na kwotę niższą od minimalnego wynagrodzenia, rolnik powinien zostać objęty ubezpieczeniem społecznym na takich samych zasadach jak zleceniobiorca, który nie ma innego zatrudnienia. Ubezpieczeniem zdrowotnym obowiązkowo także.
Anna, 24-letnia rolniczka, od dwóch lat opłaca składki w KRUS. W grudniu 2023 roku podpisała umowę-zlecenie na kwotę 800 zł miesięcznie, nie zgłaszając tego faktu w KRUS. Po kilku miesiącach otrzymała wezwanie do zapłaty zaległych składek zdrowotnych, ponieważ formalnie nadal podlegała ubezpieczeniu rolniczemu. Ostatecznie musiała uregulować zaległości i wyrejestrować się z KRUS, aby uniknąć dalszych opłat.
Kamil, 26-latek pomagający w gospodarstwie rodziców, był ubezpieczony w KRUS. W lutym 2024 roku rozpoczął pracę na podstawie umowy-zlecenia, zarabiając 1200 zł miesięcznie. Po konsultacji w KRUS dowiedział się, że przekroczenie połowy minimalnego wynagrodzenia skutkuje obowiązkiem ubezpieczenia w ZUS. Złożył więc wniosek o wyrejestrowanie z KRUS i został objęty ubezpieczeniem społecznym jako zleceniobiorca.
Ewa, studentka zaoczna, od roku była ubezpieczona w KRUS jako domownik. W marcu 2024 roku podpisała umowę-zlecenie na 600 zł miesięcznie i zrezygnowała z KRUS, nie informując nowego zleceniodawcy o konieczności ubezpieczenia zdrowotnego. Po kilku miesiącach dowiedziała się, że nie ma prawa do bezpłatnej opieki zdrowotnej, gdyż składki z jej wynagrodzenia nie były odprowadzane. Musiała wyjaśniać sprawę w ZUS i KRUS oraz uzupełnić brakujące składki.
Podjęcie umowy-zlecenia przez osobę ubezpieczoną w KRUS wiąże się z koniecznością sprawdzenia, czy nie nastąpi zbieg ubezpieczeń. Jeśli wynagrodzenie nie przekracza połowy minimalnego wynagrodzenia, można pozostać w KRUS, ale powyżej tej kwoty obowiązkowe staje się ubezpieczenie w ZUS. W przypadku rezygnacji z KRUS należy zgłosić ten fakt w kasie, a także zadbać o objęcie ubezpieczeniem zdrowotnym, aby mieć dostęp do świadczeń NFZ. Niedopełnienie formalności może skutkować koniecznością zapłaty zaległych składek.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące zgłoszenia umowy-zlecenia w KRUS lub chcesz uniknąć problemów związanych ze zmianą ubezpieczenia, skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online. Nasi eksperci pomogą Ci wyjaśnić przepisy, doradzą najlepsze rozwiązania i przygotują niezbędne dokumenty. Konsultacja odbywa się wygodnie, bez wychodzenia z domu, a odpowiedzi otrzymasz szybko i w przystępnej formie. Skontaktuj się z nami i uzyskaj pewność, że Twoje sprawy są zgodne z obowiązującymi przepisami.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika