Komu przekazać, sprzedać lub wydzierżawić gospodarstwo rolne, aby otrzymać pełne świadczenie emerytalne?

Warunki obrotu nieruchomościami rolnymi

Na samym wstępie warto wskazać, iż zasady obrotu nieruchomościami rolnymi uległy znacznej zmianie w kwietniu 2016 roku. Owe zmiany niejako spowodowały zastój na rynku obrotu nieruchomościami rolnymi i wprowadziły spory chaos skutkujący znacznym spadkiem sprzedaży tych nieruchomości co również spowodowało zastój inwestycyjny. Na szczęście ustawodawca poszedł po przysłowiowy „rozum do głowy” i sprecyzował swoje regulacje w kolejnych nowelizacjach. Aktualnie, bez żadnych przeszkód można nabywać nieruchomości, w tym nieruchomości rolne o powierzchni nieprzekraczającej 1,0 ha. Nieruchomości o powierzchni większej również mogą stać się przedmiotem obrotu gospodarczego, lecz pod pewnymi warunkami.

Zgodnie z treścią art. 2a ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego:

„1. Nabywcą nieruchomości rolnej może być wyłącznie rolnik indywidualny, chyba że ustawa stanowi inaczej. Jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy rolnikiem indywidualnym jest jeden z małżonków.

2. Powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z powierzchnią nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy nie może przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych ustalonej zgodnie z art. 5 ust. 2 i 3”.

Zobacz również: Wynajem działki pod panele fotowoltaiczne

Status rolnika indywidualnego

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, iż od 30 kwietnia 2016 roku nabywcami ziemi rolnej mogą być rolnicy indywidualni, kościoły, parki narodowe, jednostki samorządu oraz Skarb Państwa. Od razu należy wyjaśnić pojęcie „rolnik indywidualny”. Rolnikiem indywidualnym – w rozumieniu ustawy – jest osoba, która posiada kwalifikacje rolnicze i nie więcej niż 300 ha, dodatkowo od 5 lat mieszka na terenie gminy, gdzie posiada działkę rolną i od pięciu lat samodzielnie na niej gospodaruje. Jednym z nich jest posiadanie na terenie tej samej gminy działkę rolną. Dodatkowym warunkiem jest fakt zamieszkiwania na terenie tejże gminy od 5 lat. Ustawa przewiduje, że nie tylko osoby z wykształceniem wyższym rolniczym mogą być uznani za rolników indywidualnych. Zgodnie z ustawą „osobą posiadającą kwalifikacje rolnicze jest osoba, która ma:

a) wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, zasadnicze branżowe, średnie, średnie branżowe lub wyższe lub

b) tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3–letni staż pracy w rolnictwie, lub

c) wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3–letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie lub średnie branżowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3–letni staż pracy w rolnictwie, lub

d) wykształcenie podstawowe, gimnazjalne, zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5–letni staż pracy w rolnictwie”.

Wśród akceptowalnych kierunków studiów występują również, takie jak: weterynaria, zootechnika, rybactwo, ogrodnictwo i architektura krajobrazu oraz oczywiście rolnictwo.

Zobacz również: Zaświadczenie o braku zaległości podatkowych

Zgoda na zakup nieruchomości rolnej udzielona przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa

W związku z powyższym wskazać można, że sprzedać tę nieruchomość może Pani tylko osobom posiadającym status rolnika bądź też tym, które to otrzymają zgodę na zakup takiej nieruchomości wystawioną przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Ograniczenia te nie obowiązują w przypadku dokonania darowizny nieruchomości rolnej na rzecz osób najbliższych, takich jak dzieci, wnuki czy też np. rodzeństwo. Wtedy to pozbędzie się Pani nieruchomości i uzyska Pani świadczenie w pełnej wysokości. Co do zasady nie musi się Pani wyzbywać nieruchomości. Wystarczy, że zaprzestanie Pani prowadzenia działalności rolniczej. Wskazać jednak należy, że nie chodzi tylko o zaprzestanie działalności, spełnić trzeba również inne warunki. Przyszły już emeryt lub rencista musi zaprzestać prowadzenia działalności rolniczej, a stanie się to wtedy gdy zarówno mąż, jak i żona nie będzie właścicielem (a nawet współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego produkcji rolnej, nie uwzględniając:

• gruntów wydzierżawionych na podstawie pisemnej umowy zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:
• małżonkiem emeryta lub rencisty,
• jego zstępnym (dzieckiem, wnukiem) lub pasierbem,
• osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,
• małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c,
• gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych,
• gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,
• własności (udziału we współwłasności) nie ustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.

Formy przeniesienia własności gospodarstwa rolnego

Najczęściej spotykanymi formami przeniesienia własności gospodarstwa rolnego są:

• umowa darowizny – w tej formie właściciel gospodarstwa rolnego przenosi nieodpłatnie na rzecz obdarowanego własność i posiadanie gospodarstwa rolnego,
• umowa o dożywocie – umową taką właściciel gospodarstwa rolnego przenosi nieodpłatnie własność gospodarstwa rolnego i zapewnia sobie pomoc i opiekę (dożywotnie utrzymanie) od osoby, która przejmuje własność gospodarstwa rolnego,
• umowa sprzedaży – umową taką właściciel gospodarstwa rolnego przenosi własność gospodarstwa rolnego na rzecz nowego właściciela, a ten przyjmuje to gospodarstwo za umowną cenę.
• umowa dzierżawy – w tym przypadku musi Pani pamiętać, że oprócz jej zawarcia należy w KRUS-ie złożyć oświadczenie o zaprzestaniu prowadzenia działalności rolniczej i nie musi Pani wyzbywać się nieruchomości; niegdyś KRUS na to nie zezwalał, ale zgodnie z licznymi orzeczeniami sądów dzierżawa dla dzieci również się liczy.

Podsumowując, najlepiej, aby dokonać darowizny osobom bliskim, np., dzieciom. Dzierżawa też będzie akceptowana, tylko należy w jej przypadku dopełnić innych formalności.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.