Rolnik z działalnością gospodarczą i umową-zleceniem

Ubezpieczenie rolników

Na wstępie wskazuję, że zgodnie z art. 5b ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników „rolnik lub domownik, który podlegając ubezpieczeniu w pełnym zakresie z mocy ustawy, został objęty innym ubezpieczeniem społecznym z tytułu wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm.), lub powołania do rady nadzorczej, podlega nadal temu ubezpieczeniu w okresie wykonywania umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, lub pełnienia funkcji w radzie nadzorczej, pomimo objęcia go z tego tytułu innym ubezpieczeniem społecznym, jeżeli przychód osiągany z tego tytułu w rozliczeniu miesięcznym nie przekracza kwoty równej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, ustalonemu na podstawie odrębnych przepisów”.

Umowa-zlecenie dla rolnika

Orzecznictwo zna już takie przypadki, jak opisany i wskazuje:

„Wykonywanie umowy zlecenia przez rolnika prowadzącego dodatkowo pozarolniczą działalność gospodarczą i uprawnionego do dalszego korzystania z ubezpieczenia społecznego rolników na podstawie art. 5a ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników powoduje wyłączenie go z ubezpieczenia społecznego rolników, gdy umowa zlecenia nie jest objęta zakresem prowadzonej działalności gospodarczej. Spełnianie zatem przesłanek choćby jednego tytułu do ubezpieczenia z art. 6 ust. 1 u.s.u.s. uniemożliwia rolnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą dalsze podleganie ubezpieczeniu na podstawie art. 5a ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, choćby w dalszym ciągu spełniał określone w tym przepisie przesłanki podlegania ubezpieczeniu rolniczemu. Jeżeli zatem rolnik zawarł umowę zlecenia to stanowi ona tytuł do objęcia go ubezpieczeniem, na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 u.s.u.s. Warunek niepozostawania przez rolnika w stosunku pracy (służbowym) z art. 5a (obecnie art. 5a ust. 1 pkt 3) ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników nie oznacza, że ubezpieczenia społecznego rolników nie wyłączała inna jego działalność, z którą ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiązała obowiązek podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (np. zlecenie – art. 6 ust. 1 pkt 4 tej ustawy)” (wyrok SA w Szczecinie z dnia 26 stycznia 2015 r., sygn. akt III AUa 379/14).

Podobne stanowisko prezentuje Sąd Najwyższy:

„Określony w art. 5a ust. 1 pkt 3 ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników warunek niepozostawania przez rolnika w stosunku pracy (służbowym) nie oznacza, że ubezpieczenia społecznego rolników nie wyłącza inna jego działalność, z którą ustawa systemowa wiąże obowiązek podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (art. 6 ust. 1 pkt 4 u.s.u.s. w związku z art. 7 ust. 1 i art. 16 ust. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników). Wykonywanie umowy zlecenia przez rolnika prowadzącego pozarolniczą działalność gospodarczą i uprawnionego do dalszego korzystania z ubezpieczenia rolniczego na podstawie art. 5a ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, powoduje wyłącznie go z tego ubezpieczenia, gdy umowa zlecenia nie jest objęta zakresem prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej” (wyrok SN z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akt III UK 76/14).

Wobec powyższego zgodzić należy się też z poglądem, że „wykonywanie umowy zlecenia przez rolnika prowadzącego dodatkową pozarolniczą działalność gospodarczą i uprawnionego do dalszego korzystania z ubezpieczenia społecznego rolników na podstawie art. 5a ustawy z 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników powoduje wyłączenie go z ubezpieczenia społecznego rolników, gdy umowa zlecenia nie jest objęta zakresem prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej” (wyrok SA w Rzeszowie z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 618/13).

Podsumowując, w momencie rozpoczęcia wykonywania pracy w oparciu o umowę-zlecenie, której zakres będzie inny niż prowadzona działalność gospodarcza, w świetle aktualnego orzecznictwa straci Pan uprawnienie do ubezpieczenia w KRUS-ie.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
2. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
3. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 26 stycznia 2015 r., sygn. akt III AUa 379/14
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2015 r., sygn. akt III UK 76/14
5. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 18 grudnia 2013 r., sygn. akt III AUa 618/13

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.