Zakup ziemi rolnej a obowiązek prowadzenia gospodarstwa

Niniejsza opinia prawna zawiera analizę sytuacji oraz wskazanie odpowiedzi na zadane pytania w oparciu o przepisy ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2019 r., poz. 1362, z 2020 r., poz. 284) – dalej jako: ukur, poglądy doktryny i orzecznictwa polskich sądów.

Definicja gospodarstwa rolnego

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ukur przez gospodarstwo rolne należy rozumieć gospodarstwo rolne w rozumieniu Kodeksu cywilnego, w którym powierzchnia nieruchomości rolnej albo łączna powierzchnia nieruchomości rolnych jest nie mniejsza niż 1 ha. Jeśli działka rolna znajduje się w granicach miasta i ma poniżej 1 ha, to nawet gdy tych działek jest więcej i łącznie dają więcej niż 1 ha to nie trzeba prowadzić na niej gospodarstwa rolnego. Jeśli działka jest poza granicami administracyjnymi miasta to jeśli powierzchnia  jednej działki bądź suma powierzchni działek przekracza 1 ha to gospodarstwo rolne powinno być prowadzone.  

Zobacz również: Zakup gruntu na firmę

Nabycie gospodarstwa rolnego

Zgodnie z art. 2b ust. 1, 2 i 3 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego:

„1. Nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście.

2. W okresie, o którym mowa w ust. 1, nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom.

3. Dyrektor Generalny Krajowego Ośrodka, na wniosek nabywcy nieruchomości rolnej, wyraża zgodę, w drodze decyzji administracyjnej, na dokonanie czynności, o których mowa w ust. 2, przed upływem okresu 5 lat od dnia przeniesienia własności tej nieruchomości, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem nabywcy nieruchomości rolnej lub interesem publicznym”.

Wskazanego przepisu nie stosuje się (zgodnie z art. 2 b ust. 4 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego) do nieruchomości rolnej:

• zbywanej lub oddawanej w posiadanie:

1. 1. osobie bliskiej,
   2. w wyniku wykonania umowy z następcą, o której mowa w art. 84 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jeżeli następca ten w chwili nabycia będzie rolnikiem indywidualnym,
   3. jednostce samorządu terytorialnego, Skarbowi Państwa lub działającemu na jego rzecz Krajowemu Ośrodkowi,
   4. państwowej lub samorządowej osobie prawnej, jeżeli nieruchomość rolna jest przeznaczona na cele publiczne określone w ostatecznej decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego,
   5. osobie, której została przyznana pomoc, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020,
   6. spółce, o której mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. ca,
   7. spółce kapitałowej lub grupie kapitałowej, o których mowa w art. 2a ust. 3 pkt 1 lit. cb,
   8. na podstawie art. 151 lub art. 231 Kodeksu cywilnego;

• nabytej w wyniku dziedziczenia oraz działu spadku lub zapisu windykacyjnego;
• położonej w granicach administracyjnych miasta o powierzchni mniejszej niż 1 ha;
• położonej na obszarze górniczym lub terenie górniczym w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze. 

Zobacz również: Dziedziczenie gruntów rolnych

Obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego na wsi

Reasumując, obowiązek prowadzenia gospodarstwa rolnego zależy od wielu czynników. Jak wskazałam na początku niniejszych rozważań, jeśli działka rolna znajduje się w granicach miasta i ma poniżej 1 ha, to nawet gdy tych działek jest więcej i łącznie dają więcej niż 1 ha, to nie trzeba prowadzić na niej gospodarstwa rolnego. Jeśli działka jest poza granicami administracyjnymi miasta, to jeśli powierzchnia jednej działki bądź suma powierzchni działek przekracza 1 ha, to gospodarstwo rolne powinno być prowadzone. Wyjątki zawarte są w art. 2b ust. 4 ukur. Proszę zatem sprawdzić opisane okoliczności i dopiero wtedy uzyska Pani pewną informację na temat obowiązku prowadzenia gospodarstwa rolnego w Pani sytuacji.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.