• Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Prowadzę gospodarstwo po dziadkach od 11 lat, zmarli i nie przepisali ziemi na rodziców. Rodzice nie żyją. Gospodarstwo nie ma zadłużenia. Sprawa spadkowa w toku. Opłacam podatek rolny od 11 lat i biorę dotację na siebie. Spadkobierców na dzień dzisiejszy jest oprócz mnie 5 osób. Składki KRUS nie opłacam. Nie mogę się zarejestrować w urzędzie pracy, bo użytkuję 9 ha. Byłem w KRUS-ie – powiedziano mi, że wszyscy spadkobiercy muszą każdy z osobna opłacić zaległe składki, bo się nie wypisaliśmy z nich. Mogę mieć zaliczone te lata (bo nigdzie nie pracowałem). Cy reszta spadkobierców musi się zgłosić do KRUS-u i wypisać się ze składek, czy będą ponosić odpowiedzialność? Co z tymi, którzy za siebie i tak płacili składki na KRUS?
Ubezpieczenie KRUS uregulowane jest w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Ubezpieczenie społeczne rolników obejmuje rolników, ich małżonków i pracujących z nimi domowników.
Ustawa przewiduje ubezpieczenie z mocy ustawy (czyli obowiązkowe) lub na wniosek (czyli dobrowolne), gdy powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 1 ha przeliczeniowego.
Ubezpieczeniu z mocy ustawy obowiązkowo podlega rolnik zamieszkujący i prowadzący na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w pozostającym w jego posiadaniu gospodarstwie rolnym o powierzchni powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub dział specjalny produkcji rolnej, w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także małżonek rolnika oraz domownik stale pracujący w tym gospodarstwie, jeżeli rolnik ten, jego małżonek, domownik, nie podlega innemu ubezpieczeniu społecznemu, nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty, albo nie ma ustalonego prawa do świadczeń z ubezpieczeń społecznych.
To, czy pozostali spadkobiercy będą musieli płacić KRUS wstecz, zależy od tego, czy spełniali ww. warunki do objęcia ubezpieczeniem KRUS. Jeśli nie – to KRUS nie ma podstawy, aby dochodzić od nich składek, jeśli tak – to bez znaczenia, czy Pan się zgłosi do KRUS-u, czy nie – na ich ubezpieczenie to nie wpływa.
Nie ma jak wypisać się z KRUS-u, ubezpieczenie jest z mocy ustawy albo nie jest, niezależnie dla każdego współwłaściciela. I nie ma czegoś takiego jak swój KRUS i nieswój KRUS. Dla tych, którzy mają już ubezpieczenie rolnicze, nic się nie zmienia.
Zobacz również: Niezapłacony KRUS w terminie
Pan Jan i jego trzech braci odziedziczyli gospodarstwo po ojcu. Jan od lat prowadził gospodarstwo i opłacał podatek rolny, ale nie zgłosił się do KRUS. Kiedy poszedł do urzędu, dowiedział się, że wszyscy spadkobiercy muszą uregulować składki wstecz. Problem w tym, że dwóch braci od lat pracuje w mieście i nie mają nic wspólnego z rolnictwem. Mimo to KRUS domaga się ich składek, co prowadzi do rodzinnych sporów i zmusza ich do konsultacji z prawnikiem.
Pani Maria od śmierci rodziców prowadzi gospodarstwo i korzysta z dopłat unijnych. Ponieważ sprawa spadkowa trwa, ziemia formalnie nadal należy do kilku spadkobierców. Gdy zgłosiła się do KRUS, dowiedziała się, że powinna płacić składki od lat, choć nie ma jeszcze aktu własności. Co więcej, pozostali spadkobiercy – którzy nawet nie interesują się rolnictwem – też muszą uregulować zaległości. Sprawa ciągnie się miesiącami, a pani Maria nie może skorzystać z ubezpieczenia zdrowotnego.
Pan Piotr odziedziczył gospodarstwo po rodzicach razem z czworgiem rodzeństwa. To on prowadził ziemię i dogadał się z rodziną, że ich spłaci. Sprawa spadkowa trwała długo, ale w końcu przejął gospodarstwo. Gdy zgłosił się do KRUS, usłyszał, że zaległe składki dotyczą wszystkich współwłaścicieli – nawet tych, którzy już dostali spłatę i nie mają nic wspólnego z rolnictwem. Teraz musi przekonać rodzeństwo, by uregulowali formalności, inaczej zaległości mogą obciążyć go finansowo.
Sprawy związane ze składkami KRUS w przypadku dziedziczenia gospodarstwa mogą być skomplikowane i rodzić nieoczekiwane zobowiązania dla spadkobierców. Nawet jeśli tylko jedna osoba faktycznie prowadzi gospodarstwo, wszyscy współwłaściciele mogą zostać zobowiązani do opłacania składek, jeśli spełniają warunki ubezpieczenia. Ważne jest, aby jak najszybciej uregulować kwestie spadkowe i skonsultować się z KRUS, aby uniknąć zaległości i nieporozumień. Brak formalnego przejęcia ziemi może prowadzić do problemów nie tylko z ubezpieczeniem, ale także z innymi zobowiązaniami wobec urzędu.
Masz wątpliwości dotyczące składek KRUS i dziedziczenia gospodarstwa? Skorzystaj z profesjonalnej porady prawnej online! Oferujemy szybkie i rzetelne wsparcie w zakresie ubezpieczeń rolniczych, spraw spadkowych i formalności związanych z KRUS. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie i uniknąć problemów prawnych.
1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika