Przejęcie działki przez zasiedzenie po 40 latach użytkowania

Na czym polega zasiedzenie?

Odpowiedź na Pana pytanie nie będzie jednoznaczna. W prawie polskim zasiedzenie uregulowane zostało w art. 172–176 i 292 Kodeksu cywilnego oraz w art. 606–610 Kodeksu postępowania cywilnego.

Zasiedzenie – w najogólniejszym ujęciu – polega na nabyciu określonego prawa przez osobę nieuprawnioną na skutek długotrwałego wykonywania tego prawa. Do nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia prowadzi posiadanie samoistne posiadanie z wyłączeniem innych osób. Zgodnie z art. 336 kodeksu cywilnego, posiadaczem samoistnym nieruchomości jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel. Z posiadaniem samoistnym mamy zatem do czynienia wówczas, gdy po stronie władającego istnieje zarówno rzeczywista możność władania nieruchomością w takim zakresie, jaki odpowiada zakresowi uprawnień właściciela jak i manifestowana w sposób postrzegalny dla otoczenia wola władania nieruchomością jak właściciel we własnym imieniu (zobacz: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 1986 r.; sygn. akt III CRN 60/86, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 kwietnia 1961 r.; sygn. akt CR 961/60).

Zobacz również: Dzierżawa gruntu rolnego

Nabycie prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia

Z przepisu art. 172 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że drugą – obok samoistnego posiadania – przesłanką nabycia prawa własności nieruchomości w drodze zasiedzenia jest upływ czasu. Uzyskanie własności przez zasiedzenie następuje tylko wówczas, gdy zasiadujący posiadał nieruchomość przez określony czas.

Nabycie prawa własności nieruchomości następuje po upływie dwudziestu lub trzydziestu lat od uzyskania posiadania prowadzącego do zasiedzenia (art. 172 Kodeksu cywilnego). Długość terminu zasiedzenia uzależniona jest od tego, czy w chwili objęcia nieruchomości w posiadanie posiadacz był w dobrej, czy też w złej wierze. W Pana przypadku byłoby to 30 lat.

Jednak jest jeszcze jedne problem. Sprawę o zasiedzenie drogi publicznej rozpatrywał 21 września Sąd Najwyższy (sygn. akt: I CSK 719/10). Od 1 stycznia 1999 r. grunt pod drogą publiczną może być własnością tylko Skarbu Państwa lub samorządu (art. 2a ustawy o drogach publicznych), a jeśli tak nie było, to przechodził z mocy prawa na ich własność (za odszkodowaniem). Nie jest więc możliwe zasiedzenie drogi po tej dacie.

Drogi publicznej nie można zasiedzieć, gdyż jest wyłączona z obrotu (łac. res extra commercium), ale ten zakaz odnosi się do dróg, które po zakończeniu inwestycji są budowlą przeznaczoną do prowadzenia ruchu drogowego.

Tak więc – co do zasady drogi publicznej zasiedzieć Pan nie może, chyba że wykaże, że nie jest to droga, nigdy tak nie była wykorzystywana. Jeżeli droga przez dziesiątki lat nie powstała, a działka na nią przeznaczona znajduje się przez cały czas w Pana posiadaniu, to samo wpisanie drogi do ewidencji gruntów nie prowadzi do wyłączenia jej z obrotu prawnego (por. Jakie tereny przylegające do ulicy wolno zasiedzieć, „Rz" z 9 stycznia 2013 r.).

Musi Pan wykazać dowody na posiadanie gruntu – wyłącznie przez Pana, przez okres minimum 30 lat.

Zobacz również: Przejęcie pola przez zasiedzenie

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼