Niezapłacone ubezpieczenie OC pojazdów rolniczych

Kiedy wygasa obowiązek ubezpieczeniowy pojazdu?

Ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest ubezpieczeniem obowiązkowym dla każdego zarejestrowanego pojazdu (art. 4 pkt 1, art. 23 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, j.t. Dz. U. z 2013 r. Nr 392 z późn. zm., zwana dalej „ustawą o ubezpieczeniach obowiązkowych”), obowiązek ubezpieczenia nie zależy od stanu technicznego pojazdu ani od tego, czy pojazd jest użytkowany. Obowiązek ubezpieczeniowy wygasa dopiero po wyrejestrowaniu pojazdu.

Opłata naliczana przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny za brak ubezpieczenia pojazdu

W przypadku braku ubezpieczenia Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny nalicza opłatę za niespełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Wysokość tej opłaty równa jest:

• przy samochodzie ciężarowym, ciągnikach samochodowych i autobusach – równowartości trzykrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę;
• przy pozostałych pojazdach – równowartość jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia za pracę
  z zaokrągleniem do pełnych 10 zł. Jeżeli okres braku ubezpieczenia przekracza 14 dni, wpłaca się całość tej opłaty (art. 88 ust. 2 pkt 1 b, c i ust. 3 pkt 3 i ust. 5 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

W 2016 r. opłata ta wynosi dla ciągnika samochodowego – 5550 zł, dla innych pojazdów – 620 zł.

Opłata wnoszona jest na rzecz Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego (art. 88 ust. 7). Ponieważ zapłata opłaty nie zwalnia z obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, obok jej uiszczenia należy także zawrzeć umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, a tym samym liczyć się z obowiązkiem zapłaty składki (art. 93).

Kto kontroluje spełnienie obowiązku ubezpieczeniowego pojazdu?

Spełnienie obowiązku ubezpieczeniowego podlega kontroli, którą wykonują Policja, organy celne, Straż Graniczna, organy właściwe w sprawach rejestracji pojazdów, a wykonywać mogą Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, inne organy uprawnione do kontroli ruchu drogowego, Inspekcja Ochrony Środowiska (art. 84 ust. 1 i 2 ww. ustawy). Jeżeli osoba kontrolowana nie okaże dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy ubezpieczenia OC lub dowodu uiszczenia składki na to ubezpieczenie, organ przeprowadzający kontrolę zawiadamia o tym Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny w terminie 14 dni od dnia przeprowadzenia lub dnia zakończenia kontroli, chyba że uzyskał informację o zawarciu umowy z centralnej ewidencji pojazdów (art. 87 ust. 1 i 1a). Po otrzymaniu zawiadomienia bądź też po przeprowadzeniu kontroli przez sam Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny podmiot ten wzywa osoby obowiązane do zawarcia umowy ubezpieczenia do uiszczenia w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa powyżej, albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie w roku kontroli obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (art. 90 ust. 1). Po upływie podanych 30 dni w przypadku nieudokumentowania zawarcia umowy, kara staje się wymagalna (art. 90 ust. 4), tj. po tym terminie Fundusz może rozpocząć czynności w celu wyegzekwowania kary.

Jednakże nie tylko taka kontrola może spowodować wyjście na jaw braku umowy ubezpieczenia. Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny prowadzi rejestr umów ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, w którym gromadzi dane m.in. na temat okresu zawarcia umowy ubezpieczenia (art. 102 ust. 2). Poprzez wprowadzony system zw. „wirtualnym policjantem” sam weryfikuje ciągłość ubezpieczenia. Na zakładach ubezpieczeń ciąży natomiast obowiązek przekazywania do tego rejestru informacji o zawarciu umowy w terminie 14 dni od jej podpisania (art. 105 ust. 2). Gdyby zatem teraz zgłosiła się Pani do zakładu ubezpieczeń i zawarła umowę, w systemie pojawi się Pani pojazd i będzie można zweryfikować, że w okresie wcześniejszym polisa nie była wykupiona. Trzeba liczyć się zatem z tym, że UFG rozezna dość szybko brak ubezpieczenia podanych pojazdów.

Zobacz również: Samochód ciężarowy na potrzeby własne w rolnictwie

Brak umowy OC i kroki jakie podejmuje Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny

Samego obciążenia karą raczej zatem nie da się uniknąć. Jednak Pani obawy co do okresu, za który zostanie ona naliczona, są na szczęście niezasadne.

W art. 90 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych wskazano wyraźnie, że UFG żąda przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC w roku kontroli:

„Art. 90. 1. Po przeprowadzeniu kontroli przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 87, Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny wzywa osoby obowiązane do zawarcia umowy ubezpieczenia do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 88 ust. 1, albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających spełnienie w roku kontroli obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, określonego w art. 10 ust. 1.

2. Po przeprowadzeniu kontroli lub po otrzymaniu zawiadomienia, o którym mowa w art. 87 ust. 2, wójt (burmistrz, prezydent miasta) właściwy ze względu na miejsce położenia gospodarstwa rolnego wzywa osobę wskazaną w tym zawiadomieniu do uiszczenia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwania, opłaty, o której mowa w art. 88 ust. 1, albo do przedstawienia dokumentów potwierdzających w roku kontroli zawarcie umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie.

3. W przypadku przedstawienia dokumentów, o których mowa w ust. 1 i 2, opłaty nie pobiera się.

4. Opłata staje się wymagalna następnego dnia po upływie terminu, o którym mowa w ust. 1 i 2, jeżeli zobowiązany nie udokumentował zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, zgodnie z warunkami tego ubezpieczenia określonymi w ustawie, lub nie wniósł powództwa do sądu powszechnego, zgodnie z art. 10 ust. 2.”

Za jaki okres UFG obciąży karą za brak ubezpieczenia?

Tym samym zostanie Pani obciążona karą tylko za jeden rok braku ubezpieczenia, tj. rok aktualny dla przeprowadzenia kontroli (jeśli np. w tym roku brak ubezpieczenia wyjdzie na jaw, będzie to kara tylko za ten rok). UFG nie nałoży kary za lata wcześniejsze. Za brak ubezpieczenia OC ciągnika i przyczepy od 1999 r., jeśli ten brak UFG wykryje w tym roku, powinna być Pani obciążona karą w wysokości 6170 zł.

Roszczenia z tytułu opłaty karnej ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia dokonania kontroli, nie później jednak niż z upływem 3 lat od ostatniego dnia roku kalendarzowego, w którym nie spełniono obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, z tym że bieg przedawnienia przerywa m.in. czynność podjęta przez organ egzekucyjny w celu wyegzekwowania opłaty (art. 92 ust. 1 i 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych). W Pani przypadku zapewne nie będzie można mówić o przedawnieniu, bo UFG w miarę prędko dowie się o braku ubezpieczenia przy zawarciu nowej umowy i zacznie działać, przerywając tym samym bieg terminu przedawnienia.

Czy można uniknąć zapłaty kary nałożonej przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny?

Nie jest jednakże tak, że nie można uniknąć zapłaty. Przepisy dają bowiem możliwość uzyskania umorzenia bądź ulgi w spłacie kary.

Zatem już po nałożeniu kary (tj. po otrzymaniu wezwania do zapłaty) można dążyć do umorzenia nałożonej kary w całości lub części albo do ulgi w spłacie (odroczenia spłaty, rozłożenia jej na raty). Taka możliwość istnieje w uzasadnionych przypadkach, które mają miejsce przede wszystkim przy „wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej i majątkowej zobowiązanego”, trudnej sytuacji życiowej (art. 94 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych). Dochodzenie roszczeń przez Fundusz nie może bowiem prowadzić do pozbawienia środków niezbędnych do życia zarówno dłużnika, jak i osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie lub na jego utrzymaniu. Możliwość spełnienia przez dłużnika obowiązku uiszczenia opłaty jest oceniana przy uwzględnieniu dochodu uzyskiwanego przez dłużnika oraz osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, stanu majątkowego dłużnika (majątek ruchomy i nieruchomy), stanu rodzinnego, realnych możliwości zatrudnienia w miejscu zamieszkania dłużnika, sytuacji zdrowotnej dłużnika i osób bliskich, podejmowanych przez dłużnika starań w celu spełnienia roszczenia oraz innych czynników mających istotny wpływ na ocenę jego możliwości płatniczych (§ 53 ust. 2 i 3 Statutu UFG).

Jeśliby sytuacja Pani i Pani rodziny była na tyle ciężka, że można starać się o umorzenie nałożonej kary, powinna Pani już po obciążeniu opłatą złożyć do Funduszu wypełnione formularze dostępne na stronie UFG (https://www.ufg.pl/web/guest/69): Wniosek o umorzenie lub udzielenie ulgi w spłacie kary za brak OC lub regresu, Formularz oświadczenia o stanie majątkowym osoby składającej wniosek o umorzenie opłaty karnej za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC oraz załączyć do nich dokumenty dowodzące tej ciężkiej sytuacji.

Proszę liczyć się z tym, że Komisja działająca przy Zarządzie UFG może wystąpić wtedy do właściwego ośrodka pomocy społecznej w celu zweryfikowania przedstawionych przez Panią okoliczności. Nadmieniam, że w przypadku stwierdzenia przez pracownika socjalnego dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową rodziny, pracownik może zaznaczyć, że istnieje możliwość dokonania zapłaty.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.