Darowizna gospodarstwa rolnego według nowej ustawy o ziemi

Definicja prawna nabycia nieruchomości rolnej

Przez „nabycie nieruchomości rolnej” należy – zgodnie z art. 2 pkt 7 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego¹ (zwanej dalej „ustawą”) – rozumieć przeniesienie własności nieruchomości rolnej lub nabycie własności nieruchomości rolnej w wyniku dokonania czynności prawnej lub orzeczenia sądu albo organu administracji publicznej, a także innego zdarzenia prawnego. Wynika z tego jasno, że dokonanie darowizny nieruchomości rolnej będzie zgodnie z ustawą związane z nabyciem tej nieruchomości, dokonanie darowizny jest bowiem czynnością prawną. Darowizna gospodarstwa rolnego według nowej ustawy o ziemi będzie mogła więc nastąpić wyłącznie na takich samych zasadach, jak sprzedaż ziemi.

Zgodnie z art. 2a ust. 1 w zw. z art. 1a pkt 2 ustawy, dodanym do tej ustawy w związku z nowelizacją dokonaną na mocy ustawy o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw² – nabywcą nieruchomości rolnej (a więc również obdarowanym) o powierzchni co najmniej 0,3 ha może być co do zasady wyłącznie rolnik indywidualny (jeżeli nabywana nieruchomość rolna albo jej część ma wejść w skład wspólności majątkowej małżeńskiej wystarczające jest, gdy rolnikiem indywidualnym jest jeden z małżonków). Powierzchnia nabywanej nieruchomości rolnej wraz z powierzchnią nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rodzinnego nabywcy nie może zaś przekraczać powierzchni 300 ha użytków rolnych.

Zobacz również: Podatek od darowizny działki rolnej

Rolnik indywidualny jako osoba fizyczna

Zgodnie z art. 6 ust. 1-2 ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego za rolnika indywidualnego uważa się osobę fizyczną będącą właścicielem, użytkownikiem wieczystym, samoistnym posiadaczem lub dzierżawcą nieruchomości rolnych, których łączna powierzchnia użytków rolnych nie przekracza 300 ha, posiadającą kwalifikacje rolnicze oraz co najmniej od 5 lat zamieszkałą w gminie, na obszarze której jest położona jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład gospodarstwa rolnego i prowadzącą przez ten okres osobiście to gospodarstwo. Uważa się przy tym, że osoba fizyczna:

1. osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli:
• pracuje w tym gospodarstwie,
• podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie;
2. posiada kwalifikacje rolnicze, jeżeli uzyskała:
• wykształcenie rolnicze zasadnicze zawodowe, średnie lub wyższe lub
• tytuł kwalifikacyjny lub tytuł zawodowy, lub tytuł zawodowy mistrza w zawodzie przydatnym do prowadzenia działalności rolniczej i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
• wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie albo wykształcenie wyższe inne niż rolnicze i ukończone studia podyplomowe w zakresie związanym z rolnictwem, albo wykształcenie średnie inne niż rolnicze i posiada co najmniej 3-letni staż pracy w rolnictwie, lub
• wykształcenie podstawowe, gimnazjalne lub zasadnicze zawodowe inne niż rolnicze i posiada co najmniej 5-letni staż pracy w rolnictwie.

Darowizna gospodarstwa rolnego według nowej ustawy o ziemi będzie mogła nastąpić z pominięciem powyższych zasad, jeżeli nabycie nieruchomości rolnej w drodze darowizny nastąpi przez:

• osobę bliską zbywcy,
• jednostkę samorządu terytorialnego,
• Skarb Państwa lub działającą na jego rzecz agencję,
• kościelne osoby prawne.

Określenie osoby bliskiej zbywcy

Przez „osoby bliskie zbywcy” należy natomiast zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy rozumieć zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa, małżonka oraz osoby przysposabiające i przysposobione. Darowizna gospodarstwa rolnego według nowej ustawy o ziemi będzie mogła więc zostać bezproblemowo dokonana na rzecz dzieci czy wnuków, nawet jeżeli mieszkają one w mieście i nie przysługuje im status rolnika indywidualnego. W przypadku innych osób fizycznych i prawnych (poza Skarbem Państwa, jednostkami samorządu terytorialnego i kościelnymi osobami prawnymi), dokonanie darowizny gospodarstwa rolnego według nowej ustawy o ziemi wymaga zgody Prezesa Agencji Nieruchomości Rolnych, wyrażonej w drodze decyzji administracyjnej.

Zobacz również: Darowizna ziemi rolnej nie rolnikowi 

__________________________

¹ Ustawa z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. z 2012 r., poz. 803, z późn. zm.)

² Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 2016 r., poz. 585)

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.