ARiMR żąda zwrotu dopłat - co możemy zrobić?

• Data: 2022-06-17 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion

Rodzice przepisali mi działkę leśną, na której korzystali z dopłat z ARiMR-u. Działka była zalesiona ok. roku 2010. Rok temu nastąpiło przepisanie działki. Niestety nie zgłosiliśmy tego od razu do agencji. ARiMR domaga się teraz zwrotu całości dopłat, jaką otrzymali od nich rodzice, mimo że dotychczas wszystko wykonywali poprawnie, a w tym roku nie otrzymali jeszcze dopłat. Co możemy zrobić w tej sytuacji?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

ARiMR żąda zwrotu dopłat - co możemy zrobić?

Zawieszenie wypłaty dofinansowania

Z treści decyzji wynika, że ARiMR nie dochodzi póki co zwrotu wypłaconej premii – dofinansowania, ale odmawia wypłaty. Słusznie. Albowiem mama nie jest już właścicielem nieruchomości.

Jednym z warunków przyznania pomocy jest zobowiązania się rolnika do pielęgnacji założonej uprawy przez 5 lat od wykonania zalesienia, § 4 pkt 2b rozporządzenia zalesieniowego, oraz prowadzenia założonej uprawy leśnej, o której mowa w pkt 2 lit. b, przez 15 lat od dnia uzyskania pierwszej płatności na zalesianie, pkt 3 § 4.

Pomoc na zalesienie

Jeżeli w okresie od dnia złożenia wniosku o pomoc do dnia wydania decyzji w sprawie przyznania pomocy na zalesianie nastąpi przeniesienie własności lub współwłasności wszystkich gruntów objętych tym wnioskiem albo ich części na rzecz innego rolnika w wyniku umowy sprzedaży lub innej umowy, pomoc przysługuje temu rolnikowi jeżeli w terminie 3 miesięcy od dnia przeniesienia własności lub współwłasności tych gruntów złoży on wniosek o pomoc do kierownika biura powiatowego Agencji, do którego został złożony wniosek o pomoc, o którym mowa w § 9 ust. 4 rozporządzenia, oraz spełni dalsze określone w tym przepisie warunki. Wspomniany trzymiesięczny termin nie podlega przywróceniu (§ 15 ust. 3a rozporządzenia). Nadto powyższe przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy przeniesienie własności lub współwłasności gruntów objętych wnioskiem o pomoc nastąpiło po dniu doręczenia decyzji w sprawie przyznania pomocy na zalesienie (§ 15 ust. 4 rozporządzenia).

Uprawnienie do pomocy na zalesienie ma charakter publicznoprawny. Jest ono związane nie tylko z osobą wnioskodawcy, ale z faktycznym posiadaczem gruntów objętych zobowiązaniem, służy bowiem realizacji celów związanych z programem, a nie tylko zaspokojeniu interesów wnioskodawcy. Przepisy prawa przewidują przeniesienie takiego uprawnienia na inny podmiot w związku z przeniesieniem prawa posiadania gruntów objętych zobowiązaniem wieloletnim, uzależniając jednakże następstwo w zakresie uprawnienia do płatności od spełnienia konkretnych przesłanek, w tym złożenia stosownego wniosku w terminie 3 miesięcy od dnia przeniesienia posiadania gruntów objętych wnioskiem.

Zakres pomocy na zalesianie wyznaczało rozporządzenie zalesieniowe na:

„i) pierwsze zalesianie gruntów rolnych;

ii) pierwsze zakładanie systemów rolnoleśnych na gruntach rolnych;

iii) pierwsze zalesianie gruntów nierolniczych."

Wsparcie obejmuje tylko jeden lub więcej elementów, i tak:

wsparcie obejmuje:

a) koszty założenia;

b) roczną premię na zalesiony hektar w celu przyczynienia się do pokrycia kosztów utrzymania przez maksymalny okres 5 lat; c) roczną premię na hektar w celu przyczynienia się do pokrycia straty dochodu wynikającej z zalesiania przez maksymalny okres 15 lat dla rolników lub ich stowarzyszeń, uprawiających dane grunty przed ich zalesieniem, lub dla jakiejkolwiek innej osoby fizycznej lub podmiotu prawa prywatnego”.

„Pomoc na zalesianie obejmuje:

1) wsparcie na zalesienie – stanowiące jednorazową, zryczałtowaną płatność z tytułu poniesionych kosztów zalesienia i ewentualnego ogrodzenia uprawy leśnej w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną w pierwszym roku, licząc od dnia wykonania zalesienia;

2) premię pielęgnacyjną – stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu poniesionych kosztów prac pielęgnacyjnych oraz ochrony uprawy leśnej przed zwierzyną w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez 5 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia;

3) premię zalesieniową – stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu utraconych dochodów wynikających z przeznaczenia gruntów rolnych na grunty leśne w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez 15 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia”.

Premia pielęgnacyjna w piątym roku od zalesienia oraz premia zalesieniowa, począwszy od piątego roku od zalesienia, jest wypłacana po uprzednim przekwalifikowaniu zalesionego gruntu na grunt leśny, dokonanym w formie decyzji wydanej przez starostę właściwego ze względu na położenie gruntów objętych zalesieniem albo w wyniku modernizacji ewidencji gruntów i budynków.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. z 2019 r., poz. 1505) Kierownik BP ARiMR w drodze decyzji administracyjnej, ustala kwoty nienależnie lub nadmiernie pobranych środków publicznych:

1) pochodzących z funduszy Unii Europejskiej;

2) krajowych, przeznaczonych na:

a) współfinansowanie wydatków realizowanych z funduszy Unii Europejskiej,

b) finansowanie przez Agencję pomocy przyznawanej w drodze decyzji administracyjnej.

sytuacja, w której dochodzi do nienależnego pobrania takich środków ma miejsce niewątpliwie wówczas, gdy wspomniane środki zostaną przyznane na podstawie decyzji administracyjnej (oraz nastąpi ich wypłata), a następnie strona nie dotrzyma wymogu obowiązującego dla danego programu. 

Zgodnie z § 4 ust. 1 rozporządzenia zalesieniowego „pomoc na zalesianie gruntów rolnych jest przyznawana rolnikowi w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz.Urz.UE.L 347 z 20.12.2013, str. 608, z późn. zm.), z wyłączeniem jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, zarządzających mieniem Skarbu Państwa na podstawie przepisów o lasach, zwanemu dalej rolnikiem, jeżeli:

1) został wpisany do ewidencji producentów stanowiącej część krajowego systemu ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;

2) zobowiązał się do:

a) wykonania zalesienia gruntów, na których do dnia złożenia wniosku o pomoc była prowadzona działalność rolnicza w rozumieniu art. 4 ust. 1 lit. c rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009, zgodnie z normami w zakresie dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska określonymi w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego,

b) pielęgnacji założonej uprawy leśnej przez 5 lat od dnia wykonania zalesienia - zgodnie z planem zalesienia, o którym mowa w przepisach o lasach, zwanym dalej planem zalesienia;

3) zobowiązał się do prowadzenia założonej uprawy leśnej, o której mowa w pkt 2 lit. b, przez 15 lat od dnia uzyskania pierwszej płatności na zalesianie;

4) są przestrzegane wymogi i normy określone w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, z uwzględnieniem przepisów art. 50a i art. 51 rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 z dnia 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) (Dz.Urz.UE.L 277 z 21.10.2005, str. 1, z późn. zm.);

5) uzyskał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla planowanego zalesienia - w przypadku gdy planowane zalesienie jest przedsięwzięciem, którego realizacja wymaga, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r.

o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235, z późn. zm.), uzyskania takiej decyzji”.

Zobacz również: Czy rolnik musi mieć konto rolnicze?

Przepisanie działki

W myśl § 15 ust. 4 rozporządzenia zalesieniowego „w przypadku gdy przeniesienie własności lub współwłasności gruntów objętych wnioskiem o pomoc nastąpiło po dniu doręczenia decyzji w sprawie przyznania pomocy na zalesianie, stosuje się odpowiednio ust. 1, 3 i 3a. Stosownie natomiast do treści § 15 ust. 1 rozporządzenia zalesieniowego, jeżeli w okresie od dnia złożenia wniosku o pomoc do dnia wydania decyzji w sprawie przyznania pomocy na zalesianie nastąpi przeniesienie własności lub współwłasności wszystkich gruntów objętych tym wnioskiem albo ich części na rzecz innego rolnika w wyniku umowy sprzedaży lub innej umowy, pomoc przysługuje temu rolnikowi, jeżeli:

1) w terminie 3 miesięcy od dnia przeniesienia własności lub współwłasności tych gruntów złoży on wniosek o pomoc do kierownika biura powiatowego Agencji, do którego został złożony wniosek o pomoc, o którym mowa w § 9 ust. 4;

2) zobowiąże się do:

a) kontynuowania realizacji zobowiązań, o których mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 i 3 albo § 5 ust. 1 pkt 2,

b) zapłaty na rzecz Agencji równowartości kwoty płatności na zalesianie, uzyskanych przez poprzedniego właściciela lub współwłaściciela tych gruntów, jaką poprzedni właściciel lub współwłaściciel byłby obowiązany zwrócić, jeżeli wystąpiłyby okoliczności powodujące konieczność zwrotu płatności na zalesianie – w przypadku wystąpienia takich okoliczności;

3) uzyskuje on co najmniej 25% dochodów z rolnictwa – w przypadku premii zalesieniowej”.

Przepis § 15 ust. 3 rozporządzenia zalesieniowego określa, jakie załączniki należy dołączyć do wniosku, o którym mowa w § 15 ust. 1 pkt 1, natomiast § 15 ust. 3a stanowi, że termin, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 nie podlega przywróceniu.

Wniosek nowego właściciela o dopłaty

Z powołanych przepisów wynika, że w przypadku zmiany właściciela gruntu podlegającego zalesieniu już po wydaniu decyzji w sprawie przyznania pomocy na zalesienie poprzedniemu właścicielowi gruntu (więc w trakcie realizacji praw okresowych określonych tą decyzją) konieczne jest wypełnienie obowiązków określonych w § 15 ust. 1 rozporządzenia zalesieniowego. W szczególności niezbędne jest złożenie przez nowego właściciela gruntów, w nieprzekraczalnym terminie 3 miesięcy od przeniesienia własności gruntów, wniosku o pomoc na zalesianie wraz z zobowiązaniem się do kontynuowania realizacji zobowiązań związanych z zalesianiem.

Reasumując – jeśli w ciągu 3 miesięcy od dnia przeniesienia własności złożyliście jako nabywcy wniosek o wypłatę dofinansowania – słusznie ARiMR odmówiła mamie wypłaty, a decyzję o przyznaniu powinna wydać nabywcy – Pani. W innym wypadku nie ma podstaw do jakichkolwiek roszczeń w stosunku do ARiMR-u. Decyzja o odmowie wypłaty jest słuszna, kolejną będzie decyzja o zwrocie dopłat. 

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny


O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion

Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.


Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

prawo-cywilne.info

spolkowy.pl

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

prawozus.pl

ewindykacja24.pl

Szukamy prawnika »