Indywidualne porady prawne
• Autor: Tomasz Krupiński
Jestem rolnikiem i wspólnie z żoną oraz dziećmi jesteśmy ubezpieczeni w KRUS. Chciałbym jednak otworzyć własną firmę, jednocześnie rozpoczynając działalność gospodarczą w jednym z krajów Unii Europejskiej. Jakie kroki muszę podjąć, aby pozostać rolnikiem, żona z dziećmi była ubezpieczona, a ja mógłbym prowadzić ową działalność zgodnie z prawem?
W ubezpieczeniu społecznym rolników obowiązuje zasada, że w razie posiadania innego tytułu do ubezpieczenia lub podlegania zaopatrzeniu społecznemu obowiązek ubezpieczenia rolniczego jest wyłączony. Zawsze zatem pierwszeństwo ma tytuł nierolniczy. Jedyny wyjątek dotyczy zbiegu ubezpieczenia rolniczego z obowiązkiem ubezpieczenia z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej lub innych ustaw, ale z wyłączeniem wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, wspólników spółek jawnych, komandytowych i partnerskich. Rolnik prowadzący jednocześnie taką działalność gospodarczą podlega nadal ubezpieczeniu rolniczemu, jeżeli w ciągu 14 dni od rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej złoży w KRUS oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia rolniczego. Niezachowanie tego terminu powoduje ustanie obowiązku ubezpieczenia rolniczego od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności.
Zgodnie z przepisami (art. 5a ust. 6 u.s.r.) ubezpieczenie rolnicze takiej osoby ustaje z mocy prawa również w razie niedostarczenia w terminie zaświadczenia właściwego urzędu skarbowego o wysokości płaconego podatku dochodowego.
Obie regulacje budzą istotne zastrzeżenia. Były też wielokrotnie podstawą sporów między ubezpieczonymi i Kasą w wyniku wydanych decyzji stwierdzających ustanie ubezpieczenia często z mocą wsteczną sięgającą kilku lat. Z takimi decyzjami trudno się jednak zgodzić. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 22 stycznia 2008 r. (I UK 238/2007, LexPolonica nr 1952488, OSNP 2009, nr 5-6, poz. 76) stwierdził, iż niezłożenie zaświadczenia nie może prowadzić do pozbawienia rolniczego tytułu ubezpieczenia społecznego, jeżeli ubezpieczony nie został wyraźnie pouczony o skutkach prawnych nieterminowego złożenia zaświadczenia o wysokości należnego podatku od przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.
Zobacz również: Jak uzyskać status rolnika?
Przepisy regulujące kwestie ubezpieczenia społecznego, w tym ubezpieczenia społecznego rolników, powinny być interpretowane w sposób nienaruszający interesów ubezpieczonego. W prawie ubezpieczeń społecznych stosowanie zasady ignorantia iuris nocet jest wyłączone, co potwierdzają liczne orzeczenia Sądu Najwyższego. Ubezpieczony nie jest bowiem zobowiązany do znajomości przepisów, a w szczególności ich zmian, w trakcie trwania ubezpieczenia.
Nadto zgodnie z zasadami rygorystyczne przepisy wprowadzone w życie ustawą z 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. Nr 91, poz. 873 ze zm.) powinny mieć zastosowanie jedynie do stanów faktycznych zaistniałych po wejściu w życie zmian w ustawie.
Reasumując, zachowanie warunków ustawowych spowoduje, iż mimo prowadzenia działalności gospodarczej zachowa Pan status rolnika.
Zobacz również: KRUS a działalność gospodarcza
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
O autorze: Tomasz Krupiński
Radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.
Zapytaj prawnika